یاس درختچه ای ست زینتی از تیرهٔ زیتونیان، که دارای گونههای برافراشته یا بالارونده است، در باغها کاشته میشود و ارتفاعش بین دو تا سه متر است. برگهایش متقابل و قلبی شکل و گلهایش دارای یک جام چهار قسمتی به شکل صلیب است که به یک لولهٔ نسبتاً طویل منتهی میشود.Jasminumگل یاس بی شک اغلب افرادی که مبادرت به نگهداری از گل یاس میکنند به جملهی معروف”عشق در نگاه اول” ایمان دارند. کمتر پیش میآید کسی گونه های مختلفی از این گل را ببیند، عطر آن را بشنود اما جلب زیبایی فوق العادهاش نشود و نخواهد حداقل یک گلدان از آن را در منزل یا باغچه اش داشته باشد. یاسمین یا به اختصار یاس یکی از زیباترین گیاهان زینتی است که بی تفاوت گذشتن از کنار آن تقریبا محال است. رایحهی دلنشین و موزون و چشم نواز بودن گلبرگ هایش توجه هر رهگذری را به خود معطوف میکند.شاید شما نیز از جمله افرادی هستید که عاشق این گل شده و دوست دارید آن را در منزل خود داشته باشید، اما باید بدانید که برای بهره بردن از زیبایی هر گلی نکات و شرایط نگهداری خاصی وجود دارد که باید رعایت شوند، یاس نیز از این مقوله جدا نیست در نتیجه در این مطلب قصد داریم ضمن معرفی انواع مختلف گل یاس، نحوهی نگهداری از آن را برای شما توضیح دهیم. اما قبل از اینها نیاز است ابتدا این گل زیبا را کامل تر برای شما توصیف کنیم.نام علمی Jasminum “مخفف : یاس “که آن را یاسمین نیز مینامند نام یکی از انواع گیاهان گلدار و از تیره زیتونیان و راسته نعناسانان است که به ملکه گل ها معروف است. از نام های دیگر این گل به گل لیلی، یاسمون، ظیان، گل هاشم، سجلاط، سمن، یاس گلدانی و شرخات میتوان نام برد.این گیاه زیبا اصالتا متعلق به فلات ایران بوده و در کشور های ایران، افغانستان، پاکستان، تاجیکستان، هند و نپال پرورش داده میشود و از آنجا به اقصی نقاط دنیا صادر شده است و در طیف های رنگی مختلفی از جمله قرمز، سفید، زرد و بنفش گلدهی میکند. البته خاستگاه اصلی یاس منطقه هیمالیا در غرب چین است که در آنجا قدمت تاریخی دارد. یاسمین به سرما حساس است ولی شرایط نگهداری آن در سایر فصول آسان بوده و در صورت تأمین نیازهای مراقبتی آن تا سالیان طولانی میتواند در کنار شما بدرخشد.یاس درختچه ای است با برگ های قلبی شکل و گل هایی صلیب مانند و چهار قسمتی که به یک لولهٔ نسبتاً طویل منتهی میشود. گونه های مختلف این گیاه رونده بوده و هنگامی که در باغچه کاشته شود ارتفاع درختچه های بالغ آن به ۶ الی ۹ متر هم میرسد.
شرایط عمومی نگهداری از انواع مختلف گل یاس
این گیاه برای نگهداری نیاز به خاک غنی و نسبتا سبک، آبیاری متوسط، نور زیاد و… دارید که در ادامه تمامی موارد رو به صورت کامل مورد بررسی قرار میدیم.
خاک گل یاس باید چگونه باشد ؟
بهترین خاک برای کاشت یاس خاکی متخلخل و با زهکشی بالاست. این خاک باید غنی و سرشار از مواد مغذی و هوموس باشد. اگر این گیاه در گلدان کاشته شود، باید گلدانی با سایز بزرگ و دارای سوراخ های فراوانی در انتهای آن انتخاب شود.بستر خاک یاس باید میزان اسیدیتیه کمی داشته و نفوذپذیری بالایی داشته باشد. استفاده از زغال سنگ نارس و خاک رس ، هم مکمل تغذیه ای خوبی است و هم نفوذ پذیری خاک را بالا میبرد.
آبیاری اصولی انواع گل یاس به چه صورت است ؟
برای آبیاری این گیاهان بهتر است از آب باران یا آبی تصفیه شده استفاده شود، بدین منظور میتوانید آب شیر را به مدت چند روز (بهتره آب را به مدت ۲۴ ساعت در مخلی قرار بدید تا کلر اون خارج بشه) را کد نگه داشته تا املاح موجود در آن تهنشین شود. البته این مورد برای کسانی است که این گیاه را در گلدان میکارند.به منظور جلوگیری از شوک شدن گیاه همواره از آب ولرم استفاده کرده و با لب سرد آبیاری نکنید. در روزهای گرم خصوصا تابستان ها گیاه را در روز ۲ بار آبیاری کنید. یکبار در صبح و یکبار در عصر هر بار بعد از آبیاری چک کنید تا تمامی آب اضافی از انتهای گلدان خارج شود.میزان آبیاری در زمستان به شدت کاهش مییابد چرا که گیاه در خواب است و فعالیت چندانی ندارد و تنها هنگامی که سطح خاک خشک شود نیاز به آبیاری پیدا میکند. یاس ها گیاهانی رطوبت دوست هستند و تحمل خشکی را ندارند لذا بهتر است خاک آنها همواره ( غیر از فصول سرد ) مرطوب باشد.
نور و درجه حرارت گلهای یاس چگونه باشد ؟
انواع مختلف گل یاس به محیطی پر نور و گردش هوای بالا و دمایی بین ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتی گراد نیاز دارد. یاسمن هایی که از ابتدا در باغچه پرورش داده شده اند در برابر تابش مستقیم آفتاب مقاوم اند اما گیاهانی که در منزل و یا بالکن ها نگهداری میشوند را باید از تابش مستقیم آفتاب دور نگه داشت زیرا احتمال آسیب رسیدن به برگ های آن وجود خواهد داشت.گل های یاس دارای تنوع بسیاری میباشد که هر کدام دارای ویژگیهای خاصی میباشند. اکثر این گلها در برابر گرما مقاوم میباشد و زمان گلدهی آنهای در تابستان میباشد اما برای آن که آسیبی به گل نرسد بهتر است آن را در مکانهای خنک قرار دهید.
گل یاس سمی است ؟
تمام قسمت های این گیاه سمی است لذا باید از دسترس کودکان و حیوانات خانگی خصوصا سگ و گربه دور باشد. خوردن برگ های این گیاه برای اسب نیز خطرناک است، یاس توت سمی ترین نوع یاس میباشد.
آیا میتوانیم یاس را در منزل و به عنوان گیاه آپارتمانی نگه داری کنیم ؟
بله اما در این حالت باید شرایط ویژه ای را برایش ایجاد کنید. محل قرارگیری باید گردش هوای خوبی داشته و مکانی باشد که گیاه نور فراوان دریافت کند. از خاکی متخلل و غنی استفاده کرده و دمای محیط را بین ۱۷ الی ۲۵ درجه تنظیم کنید.
گلدهی یاس به چه صورت است ؟
بعد از کشت این گل ۲ تا ۳ سال زمان برای گلدهی نیاز است، اما با کوددهی صحیح میتوان روند گلدهی را تقویت نمود. بدین منظور به مدت یک ماه به گیاه کود ندهید سپس مقدار ۱/۴ قاشق غذاخوری از کود ۷-۹-۵ را در ۳ لیتر آب حل کرده و هفته ای یکبار در طول تابستان به گیاه بدهید.
ویژگی های گلدان مورد استفاده برای کاشت یاس چیست؟
اگر قصد دارید یاس را درون گلدان بکارید توجه به چند نکته خالی از فایده نیست، اول آنکه هر قدر اندازه گلدان بزرگتر باشد بهتر است چرا که ریشه ها فضای بیشتری برای رشد دارد، و هر قدر ریشه ها رشد بیشتری داشته باشند رشد گیاه نیز به تبع آن افزایش می یابد. اما دقت کنید که زمان تعویض گلدان قطر گلدان جدید نباید بیش از ۱۰ سانتی متر از گلدان قدیمی باشد.
زمان کاشت و تعویض گلدان انواع یاس چه زمانی است ؟
بهترین زمان برای کاشت و تعویض خاک و گلدان انواع یاس زمانی است که گیاه در خواب زمستانی نباشد ! یعنی باید اجازه دهیم دورهی خواب این گیاه ( اوایل مهرماه تا اواخر اسفند ) به اتمام برسد سپس اقدام به تعویض گلدان نماییم. البته انجام این اقدامات برای گونه های همیشه سبز و مقاوم به سرما، در دورهی خواب زمستانی مانعی ندارد.
آیا نیاز است گلدان یاس را تعویض کنیم ؟
برای بهره مندی این گیاه از مواد مغذی مورد نیاز خود از خاک، لازم است که گیاهان در حال رشد را سالانه به گلدان بزرگ تر با خاک جدید منتقل کنید و بنابراین گیاهان رشد یافته و بالغ هر ۲ تا ۳ سال یک بار نیازمند تعویض گلدان هستند.
بیماری های شایع گلهای یاس چیست؟
در ادامه به بررسی بیماری و مکشلات گیاه یاس می پردازیمنام بیماری ؛ پوسیدگی ریشهعلت ؛ آبیاری بیش از حد و تهویه نامناسبعلائم ؛ خشکی و ریزش برگ هانام بیماری ؛ زردی و بی حالی گیاهعلت ؛ کاهش جذب آهن به علت آبیاری با آب حاوی کلسیمعلائم ؛ زرد شدن برگ ها ، پژمردگی گیاه ، کاهش رشد گیاهنام بیماری ؛ شته زدگیعلت ؛ آبیاری بیش از حد و خیس بودن دائم برگ هاراهکار درمان ؛ اسپری کردن آب جوش + روغن پارافین و در مراحل بعدی استفاده از سموم دفع شتهنام بیماری ؛ هجوم حشرات اردیراهکار ؛ استفاده از سموم در مراحل پیشرفته و پاکسازی با دستمال مرطوب و چند قطره مایع ظرف شویی در سه لیتر آب در مراحل ابتدایی
برای پرپشت شدن گل یاس چه کار کنیم ؟
برای تقویت رشد گیاه بهتر است در فصل بهار، حدود ۱ سانتی متر از بالای هر شاخه را با قیچی باغبانی هرس کنید. این کار برای رشد و پرپشت تر شدن شاخه های گیاه انجام توصیه میشود.
آیا سرمای پاییز باعث نابودی یاس میشود ؟
هنگام سرد شدن هوای شب در فصل پاییز بهتر است گلدان یاس را به داخل منزل منتقل کنید. سرد شدن اندک هوا نیز باعث از بین رفتن گیاه می شود. غیر از گونه زمستانه یاس که به سرما مقاوم است.
چگونه گل یاس را تکثیر و قلمه زنی کنیم ؟
مرحله اول ؛ ساقه مورد نظرتان به طول ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر را برش دهید.مرحله دوم ؛ گیاه را در گلدانی با بستر نرم بکارید.مرحله سوم ؛ گلدان را در دمای ۲۰ درجه سانتی گراد نگه داری کنید و با آب ولرم آبیاری کنید.مرحله چهارم ؛ بعد از ریشه زنی قلمه ها، بهتر است آن ها را به گلدان بزرگتری منتقل کنید.
انواع گونه های مختلف گل یاسمین
در ادامه گونه های مختلف گل یاس رو به شما معرفی میکنم چون تنوع این گیاه در کشور ما بسیار زیاد هست.
1. یاس معمولی (Common Jasmine)
نام ایرانی ؛ یاس سفید White Jasmine یا یاس شاعرنام گیاه شناسی ؛ Jasminum officinaleحداکثر ارتفاع در بلوغ ؛ ۹ متریاس سفید یک گل ایالتی است که بیشتر در پاکستان و شبه قاره هند رشد میکند و گل ملی کشور پاکستان است. این نوع یاس از جمله یاس هایی است که به وفور در ایران مشاهده میشود. این گیاه گل های پنج شاخه ای با برگ های نوک تیز و رنگ سفید را شکوفا میکند. زمان گلدهی این یاس اوایل بهار است اما میتواند گلهای خود را تا اواسط زمستان حفظ کند. این نوع یاس رونده بوده و بهتر است کنار دیوار ها کاشته شود. یاس سفید به مکانی با آفتاب کامل و خاکی کاملاً قوی و به زهکشی خوب نیاز دارد. این گیاه بسیار قوی و سریعالرشد بوده و بعد از هر دوره گلدهی باید هرس شود.گل یاس سلطنتی
2. یاس سلطنتی (Royal Jasmine)
نام شناخته شده در ایران ؛ یاس چمپا (Jasmine Champa)نام علمی ؛ Jasminum grandiflorumنام گیاه شناسی ؛ Jasminum grandiflorumحداکثر ارتفاع در بلوغ ؛ ۲/۵ متریاس چمپا بومی کشور هندوستان است و در بین گونه های مختلف گل یاس، یاس سلطنتی بزرگترین گل ها را دارد. یاس سلطنتی دو مدل است گونه ای دارای رایحه ی قوی بوده و در صنعت عطر سازی مورد استفاده قرار میگیرد. اما گل های نوع دیگر این یاس در مقایسه با سایر یاسمین ها که عطر زیادی دارند چندان معطر نیست. شاخه های سبز رنگ این یاس شبیه بید مجنون بوده و زیبایی منحصر به فردی را به محیط اطرافش هدیه میدهد. چمپا قدرت بالاروندگی بسیار دارد و در روند رشد خود به نور زیادی نیاز دارد.
3. یاس زمستانی (Winter Jasmine)
نام گیاهشناسی ؛ Jasminum nudiflorumحداکثر ارتفاع در بلوغ ؛ ۴/۵ متراین نوع گل یاس با سایر انواع یاسمین ها متفاوت است، بر خلاف آنها به سرما مقاوم بوده و حتی زمان گلدهیش نیز اواخر زمستان است و گلهای زرد رنگ معطری شکوفا میکند . گل یاس زمستانی یک گیاه بالارونده واقعی نیست، اما تمایل دارد روی ساختارها دست و پا بزند و خود را با کمک سایر گیاهان یا ساختارهای نگهدارنده بالا نگه دارد از این رو توصیه میشود در کنار دیوار و حصار ها کاشته شود تا زیبایی آن دو چندان شود. این نوع یاس را در اغلب پارک ها و بوستان بسیار مشاهده کردهاید. بعد از کم رنگ شدن شکوفه ها ، یاس زمستانی را در بهار کود دهی کنید.یاس عربی، یاس رازقی (Arabian Jasmine)
4. یاس عربی، یاس رازقی (Arabian Jasmine)
نام ایرانی ؛ یاس رازقینام گیاه شناسی ؛ Jasminum sambacحداکثر ارتفاع در بلوغ ؛ ۳/۵ متریاس عربی بومی جنوب شرقی آسیا است و به عنوان گل ملی فیلیپین شناخته میشود. این گیاه را میتوان بهصورت درختچه یا رونده و انگور مانند پرورش داد. یاس رازقی گیاهی نیمه دائم سبز که بر اثر پیچیدن خود را حمایت کرده و بالا میکشد. به مکانی با آفتاب و خاکی کاملاً قوی و با زهکشی خوب نیاز دارد. این گیاه بسیار قوی و سریع الرشد بوده و بعد از هر دوره گلدهی باید هرس شود.رایحه این نوع یاس بسیار قوی بوده و شبیه بوی وانیل است. رنگ گل های این نوع یاس صورتی کمرنگ میباشد. چینیها از گلهای یاس رازقی برای تولید چای معطر استفاده میکنند.
5. یاس وحشی یا ایکسورا (Wild Jasmine)
نام علمی ؛ Ixora chinensisنام ایرانی رایج ؛ یاس وحشی،شمعدانی جنگلی،درختچه ی آتشیننام گیاه شناسی ؛ Jasminum fruticansحداکثر ارتفاع در بلوغ ؛ ۶ متراین نوع یاس در تمام طول بهتر و تابستان گلدهی میکند، رنگ گل ها زرد بوده و فاقد عطر میباشند. رشد آرامی داشته و برای پوشش پرچین ها مناسب هستند. اگر این نوع یاس را کنار دیوار و حصار های کوتاه بکارید شاهد آبشار زیبایی ازین گل خواهید بود. درختچه ی ایکسورا باید خاکی با زهکشی خوب و محتوی مقدار زیادی مواد آلی در اختیار داشته باشد. مقداری کمپوست یا کود حیوانی را مدتی پیش از زمان کاشت زیر سطح خاک مزرعه کنید.
6. یاس بنفش کوتوله Dwarf Jasmine
نام گیاه شناسی ؛ Jasminum parkeriحداکثر ارتفاع در بلوغ ؛ نیم متریاس کوتوله درختچه ای همیشه سبز است که گلهای بنفش و یا زرد رنگی را شکوفا میکند. هر کدام از این گل ها از ۵ گلبرگ تشکیل میشوند و به صورت توده ای و متراکم رشد میکنند. گل های این نوع یاس معطر بوده و در دسته گل ها بکار میروند. این نوع یاس از رایج ترین گل های موجود در روسیه است.یاس صورتی (Pink Jasmine)
7. یاس صورتی (Pink Jasmine)
نام گیاه شناسی ؛ Jasminum polyanthumحداکثر ارتفاع در بلوغ ؛ ۶ متراین نوع یاس همیشه سبز بوده و بصورت درختچه ای است که گلهای سفید و صورتی رنگ معطر و با رایحه ی شدید و شیرین را به بار مینشاند. نگهداری آسان و نیاز های مراقباتی کمش باعث شده تا تبدیل به یکی از محبوب ترین انواع یاس های آپارتمانی شود.
8. یاس جنگلی (Forest Jasmine)
نام گیاه شناسی ؛ Jasminium abyssinicumحداکثر ارتفاع در بلوغ ؛ ۵/۵ متریاسمن جنگلی نوعی از گونه های رونده یاس است که به درخت یا سایر اشیایی که کنارش است چسبیده و به صورت باریک رشد میکند. رنگ برگهای براق آن سبز تیره بوده که با گلهای معطری تزیین میشود. این گلها سفید و در لبها صورتی رنگ میباشند.
9. یاس لیمویی (Lemon-Scented Jasmine)
نام گیاه شناسی ؛ Jasminum azoricumحداکثر ارتفاع در بلوغ ؛ ۳/۵ متراغلب زنبورداران در اطراف کندوهای خود یاس لیمویی میکارند، چرا که عطر شیرین و شدید آن زنبور ها را به طرف خود جذب میکند. دلیل ارزشمند بودن این یاس نیز به دلیل همین رایجه لیمویی مانند و خاصش است.
10. یاس ایتالیایی (Italian Jasmine)
نام ایرانی ؛ یاس پا کوتاهنام گیاه شناسی ؛ Jasminum humileحداکثر ارتفاع در بلوغ ؛ ۴/۵ متراین گیاه دارای گل هایی معطر و به رنگ زرد میباشد که با برگ های سبز رنگ براق آن تضاد چشم نوازی ایجاد میکند. یاس ایتالیایی باعث جذب پروانه ها ، مرغ مگس خوار و زنبور های عسل به خود شده و سمی میباشند. این یاس قسمتهایی قهوه ای رنگ ایجاد میکند که شبیه توت است و به دلیل زهرآگین بودنشان به توت سیاه معروف است. یاس ایتالیایی سمی ترین نوع یاس می باشد.
11. یاس داونی (Downy Jasmine)
نام گیاه شناسی ؛ Jasminum pubescensحداکثر ارتفاع در بلوغ ؛ ۳/۵ متراین یاس میتواند به دو صورت انگوری و درختچه ای پرورش داده شود. این گیاه زیبایی خاصی داشته و جلوهی بی نظیری به باغ شما میدهد.
12. یاس واهل (Jasminum Vahl)
نام گیاه شناسی ؛ Jasminum auriculatumحداکثر ارتفاع در بلوغ ؛ ۱/۵ متراین نوع یاس بومی کشور هند و تایلند است و به منظور استخراج روغن به میزان گسترده کشت میگردد. یاس واهل گلهای سفید رنگ و با رایحه ای قوی و شبه گاردنیا شکوفا میکند.
13. یاس مرجانی (Coral Jasmine)
نام ایرانی ؛ یاس نارنجی Orange Jasmineنام گیاه شناسی ؛ Nyctanthes arbortristisحداکثر ارتفاع گیاه در بلوغ ؛ ۹ متراین نوع یاس دارای گل های سفید با مرکزی نارنجی رنگ است که زیبایی فراوانی دارد. از آنجاییکه یاس مرجانی تنها در شب گل میدهد و در طول روز گلها باز نمیشوند به درخت غم نیز مشهور است. رشد این گل به گونه ای است که میتواند به ارتفاع یک خانه برسد از ابن رو در بستان ها برای زیبا سازی آثار قدیمی استفاده میشود.FORSYTHIA SPRING GLORYگیاه یاس ژاپنی
14. یاس ژاپنی (Japanese jasmine)
نام های رایج در ایران ؛ یاس شیرازی ، یاس شیروانی ، یاس چینینام علمی ؛ Jasminum mesnyiحداکثر ارتفاع گیاه در بلوغ ؛ ۳ متریاس شیروانی بومی جنوب غربی چین است که در بهار بصورت گسترده و در تابستان بصورت پراکنده گلهای زرد معطری را شکوفا میکند . یاس شیروانی را با پشتیبانی قیم و یا چوب بست مناسب می توان عنوان یک بالا رونده بلند و باریک و یا به صورت آویز پرورش داد.این یاس به طور گسترده ای در آب و هوای گرم و معتدل رشد میکند و به سرمای شدید و یخبندان مقاوم نیست و انجماد اواخر بهار می تواند شاخه های جدید و جوانه های گل را از بین ببرد.
15. یاس هلندی (Ivory Silk Tree Lilac)
نام گیاه شناسی ؛ ligustrum texanumحداکثر ارتفاع گیاه در بلوغ ؛ ۳ متریاس هلندی گیاهی بسیار مقاوم و زیبا با برگهای براق و ضخیم و رشدی متوسط از جنس یاس ها میباشد.این درختچه که قابلیت هرس و شکل دهی هم دارد بومی هوکایدو در ژاپن میباشد.گلهای سفید رنگ و معطر این گیاه در خرداد ماه باز میشود. از معدود درختچه های مقاوم به کم آبی میباشد و برای طراحی و پر کردن باغچه های دور از چشم یا حیاط خلوت مناسب میباشد .گونه های دیگری از گیاهان وجود دارند که در حقیقت یاس نمیباشند اما به دلیل شباهت زیاد ظاهر و عطر گلهای آن ها به یاسمین ها، جز تقسیم بندی انواع یاس ها قرار میگیرند و به اشتباه یاس خوانده میشوند. ما این گیاهان را یاس کاذب یا یاس دروغین مینامیم . در ادامه به معرفی نمونه هایی از این نوع یاس ها میپردازیم .
16. یاس کیپ (Cape Jasmine)
نام ایرانی ؛ گاردنیانام گیاه شناسی ؛ Gardenia jasminoidesحداکثر ارتفاع در بلوغ ؛ ۱/۵ متریاس گاردنیا گل های معطر و سفید رنگ زیبایی دارد ، قرار گرفتن این گلهای سفید در کنار برگ های سبز رنگ گیاه تضاد زیبایی بوجود میآورد . این نوع یای هم در باغچه و هم در گلدان قابل نگهداری و کشت میباشد.گیاه محبوبه شب
17. یاس شب (Night Blooming Jasmine)
نام رایج در ایران ؛ محبوبهی شبنام گیاه شناسی ؛ Cestrum nocturnumحداکثر ارتفاع در بلوغ ؛ ۳/۵ متریکی از معطر ترین انواع یاس ها و یا حتی معطرترین انواع گیاهان در دنیا ، محبوبهی شب است. این گیاه همانطور که از اسمش پیداست شب هنگام رایحه ای قوی ساطع میکند که تا فواصل صد متری نیز پخش میشوند . رنگ گل های این یاس کاذب سفید و زرد است که همانند یاس مرجانی تنها در شب باز میشوند .رشد گیاهان محبوبه شب نامنظم و نامرتب است و شاخه ها بطور نامنظم به اطراف می رویند. به منظور منظم کردن و شکل دادن به گیاه، هرسال پس از پایان گلریزان می توان ساقه های قدیمی را هرس نمود.
18. یاس ستارهای (Star Jasmine)
نام گیاه شناسی ؛ Trachelospermum asiaticumحداکثر ارتفاع در بلوغ ؛ ۷/۵ متراین نوع یاس بومی کشور های هند ، چین و ژاپن میباشد. گل های این نوع یاس سفید رنگ بوده و به دلیل شبیه بودنشان به ستاره به این گیاه یاس ستاره ای میگویند. این گل های معطر روی برگ های سبز براق و بیضی شکل سوار شده و منظرهی زیبایی را بوجود میآورند.
19. یاس پادشاه روز (Day Blooming Jasmine)
نام گیاه شناسی ؛ Cestrum diurnumحداکثر ارتفاع در بلوغ ؛ ۲/۵ متراین نوع یاس در صنعت مرکبات و تولید جوهر کاربرد دارد، بومی کشور هند بوده و بدین منظور بصورت گسترده کشت میشود. گلهای این نوع یاس سفید و معطر بوده که پس از ریزش میوه هایی شبیه توت بنفش میدهد که منبع ایجاد مرکب و جوهر است.پیچ امین الدوله
20. یاس (Honeysuckle)
نام ایرانی ؛ پیچ امین الدولهنام گیاه شناسی ؛ Lonicera caprifoliumحداکثر ارتفاع در بلوغ ؛ ۸ متراین نوع یاس بومی مناطقی از اروپا و شمال شرق آمریکاست . در فصل تابستان گلدهی میکند و رشد سریعی دارد، رنگ گلهای آن ترکیبی از کرم و صورتی است که عطر ملایمی را در فضا پخش میکند. این گیاه بسیار مقاوم بوده و به راحتی تکثیر می یابد. این گیاه بالا رونده و پیچنده بوده و نام فارسی آن منتسب به علی خان امین الدوله است که برای اولین بار این گیاه را در باغ امین الدوله کاشت.
خواص و فواید گل یاس را بشناسیم
گل یاس علاوه بر زیبایی های بصری که به محیط اطرافش هدیه میدهد با رایحه معطرش در خوشبوسازی محیط نیز نقش فعالی ایفا میکند. این گل به دلیل داشتن چند قابلیت از جمله عطر آگین بودن، رونده بودن، داشتن گل های زیبا با رنگ های مختلف و قابلیت پوشش دهندگی فضا به یکی از برترین گیاهان زینتی بدل شده است. عطر شیرین این شکوفه ها به قدری زیاد است که یک گیاه کوچک یاس میتواند برای مدت طولانی یک فضای باز را خوشبو کند ، ماندگاری بالای این رایحه از جمله ویژگی هایی است که در کمتر گلی مشاهده میشود و از جهت یاس را خاص کرده. علاوه بر این ها یاس خواص دارویی فراوانی دارد . که در ادامه بصورت خلاصه آنها را برای شما شرح میدهیم.چای گل یاسجهت بهره بردن از خواص گل یاس ، اشکال مختلف آن در قالب های زیر در دسترس است ؛
دمنوش گل یاس
چای گل یاس ( مشهور به چای جاسمین )
روغن گل یاس
عصاره گل یاس
پودر گل یاس
• خواص چای و دمنوش گل یاس
۱. دمنوش گل یاس خطر ابتلا به سرطان را کاهش میدهد ؛۲. روند پیر شدن را به تاخیر می اندازد۳. سلامت دستگاه گوارش شما را تضمین میکند۴. بی خوابی را درمان میکند۵. باعث تقویت قوای جنسی میگردد۶. موجب کاهش وزن میشود۷. استرس را کاهش میدهد۸. تنظیم هورمون های زنانه۹. احتمال ابتدا به سرماخوردگی و آنفولانزا را کاهش میهد۱۰. تنظیم گردش خون و باز شدن عروق۱۱. موجب تقویت سیستم ایمنی میگردد۱۲. سطح کلسترل را کاهش میدهد۱۳. پیشگیری از دیابت نوع ۲۱۴. تنگی نفس را درمان میکند۱۵. برای زیبایی پوست بسیار مفید است۱۶. موجب سلامت دهان و دندان میگردد۱۷. درمان و تسکین گوش درد مزمن۱۸. دردهای مفصلی و آرتریت را درمان میکند۱۹. برای شست و شوی چشم قابل استفاده است۲۰. مقابله با بیماری هپاتیت۲۱. از بین بردن عفونت های ادراری۲۲. رفع خرو پف و صداهای غیر ارادی هنگام خواب۲۳. درمان کننده سرفه های مکرر و طولانی مدت۲۴. مانع از ایجاد سنگ کلیه شده یا سنگ را دفع میکند۲۵. بیماری های تنفسی از جمله آسم را بهبود میبخشد۲۶. زخم های دستگاه گوارش از جمله زخم معده را درمان میکند۲۷. موجب تقویت حافظه و افزایش تمرکز میگردد۲۸. التهابات کلیوی را درمان کرده و درد آن را تسکین میبخشد۲۹. تب های شدید را فرو مینشاند۳۰. در روند درمان روماتیسم موثر است۳۱. سنگ صفرا را درمان میکند۳۲. باعث بهبود دل درد و دلپیچه میشود۳۳. قند خون را تنظیم میکند.۳۴. افسردگی پس از زایمان را به مقدار قابل توجهی کاهش میدهد۳۵. مدت خونریزی پس از زایمان را کوتاهتر میکند
قبل از استفاده از دمنوش و چای یاس نکات زیر را به خاطر داشته باشید :
گیاهی و غیرشیمایی بودن یک دارو دلیل بر بی خطر بودن آن نبوده لذا باید همواره در مصرف هر نوع داروی گیاهی نیز تعادل رعایت شود. در صورت داشتن بیماری های خاص از نداشتن عوارض مصرف برای خودتان مطمئن شوید، بدین منظور با گیاهپزشک مشورت نمایید. نوشیدن چای و دمنوش را از مقادیر و حجم کم آغاز کنید و به یکباره میزان مصرفی خود را بالا نبرید.
موارد منع مصرف دمنوش و چای یاس
داشتن خاصیت قاعده آور این گیاه موجب میشود استفاده از آن در دوران بارداری خطرناک باشد، لذا زنان باردار نباید از این دمنوش مصرف نمایند. همچنین نوشیدن این دمنوش توسط افراد مبتلا به میگرن نیز توصیه نمیشود.
شعرهایی از گل یاس
یاسمین را گل شاعر یا گل شعرا نیز مینامند. وجه تسمیه و دلیل این نامگذاری استفاده زیاد شعرا از این گل در اشعارشان است، در زیر بعنوان حسن ختام این بخش نمونه ای از این اشعار را تقدیم نگاه مهربانتان میکنیم.ای کز تو دلم پر سمن و یاسمنست وز دولت تو کیست که او همچو منستبرخاستن از جان و جهان مشکل نیست مشکل ز سر کوی تو برخاستن استهر طایر خوش نغمه که در باغ بهشت استحسرت کشد از باغ گل و یاسمن توخوشا بهارا خوشا میا خوشا چمناخوشا چمیدن بر ارغوان و یاسمناتو چنین سرو سمن بار مرو در بستانتا خجالت نکند یاسمن و نسرین گلدر این مطلب به بررسی نحوه نگهداری گل یاس و انواع یاس پرداختیم و تا جایی که میشد اطلاعات مورد نیاز رو گفتم