پیچ ها چند نوع دارند؟(بیش از 20نوع)
چگونه پیچ مورد نیاز خود راتهیه کنیم؟
اپیچ یکی از پرمصرف ترین ابزارهای اتصالات غیر دائم در صنایع مختلف به شمار می آید لازم است بدانید که برای اتصال دو قطعه به یکدیگر از پیچ استفاده می شود و پیچ ها انواع مختلفی دارند که براساس جنس متریال یا سایز آن ها و گاهی مدلشان دسته بندی می شوند.
پیچ در ظاهر شبیه به یک استوانه است که از داخل دارای رزوه های مارپیچی بوده که به طور کامل یا نیمه کامل طراحی شده است، پیچ ها دارای سری های متنوعی می باشند که برای پیچاندن پیچ توسط انواع پیچ گوشتی، آچار و … استفاده می شود.
پیچ چیست؟ (SCREW)
پیچ نوعی بست میباشد که برای اتصال غیر دائم محکم دارای بدنه ای مارپیچی بوده و این رزوه ها از داخل پیچ به صورت استوانه ای قرار گرفته اند، اغلب پیچ ها در جهت عقربه ساعت بسته می شوند و به آن هایی که در جهت عقربه ساعت بسته خواهند شد رزوه راست دست می گویند و رزوه های چپ دست نیز در مواردی استثنائی مورد استفاده قرار می گیرد همانند پدال سمت چپ دوچرخه که به صورت رزوه چپ دست است.
مهمترین استفاده از پیچ ها برای محکم کردن اجسام به هم و برای نگه داشتن آن ها می باشد که اغلب پیچ ها دارای سری های خاصی بوده که برای پیچاندن آن ها نیز نیاز به ابزارهای خاص می باشد. این ابزارها معمولا از بدنه پیچ بزرگتر بوده و بر روی ساقه پیچ سوار شده و آن را محکم خواهند کرد، ابزار های رایج برای استفاده از پیچ ها شامل آچار و پیچ گوشتی می باشد.
شیارهای موجود در پیچ که با نام رزوه شناخته شده است معمولا به صورت مثلث، مربع، ذوزنقه و نیم دایره است که روی سطح جانبی پیچ قرار گرفته است و در انتهای اکثر پیچ ها نیز از یک بخش خاص و نوک تیز استفاده شده است که ورود به قطعه را آسان تر نماید. بدنه ی یک پیچ عبارت است از:
پای پیچ: بخش استوانه ای پیچ که از قسمت انتهای آن تا نوک پیچ ادامه دارد را پای پیچ می گویند و ممکن است این پای پیچ کاملا یا بخشی از آن رزوه شده باشد.
گام پیچ: به فاصله میان هر شیار با شیار دیگر نیز گام پیچ گفته می شود.
پیچ راستگرد: اغلب جهت صعود مارپیچ ها به فرم ساعت گرد بوده و به آنها اصطلاحا پیچ راستگرد می گویند که برای باز کردن آن ها باید آچار را به سمت چپ بگردانیم.
پیچ چپگرد: پیچ های چپگرد در موارد بسیار خاص استفاده می شوند.
پیچ از دیدگاه برخی نیز همانند یک سطح شیبداری است که یک محور یا یک استوانه را دور می زند و از روش های عمده اتصالات نیز اتصالات مکانیکی است که در آن از پیچ و مهره استفاده می شود، استفاده از پیچ ومهره به این دلیل است که شما می توانید اتصالاتتان را باز و بسته نمائید و دارای لرزه هایی است که باید بعد از مدتی آن را تنظیم یا محکم نمائید، این اتصالات نیمه دائم برخلاف اتصالات دائم مانند جوش یا چسب است. شما می توانید برای خرید پیچ و مهره به فروشگاه بولت صنعت مراجعه نمائید و خرید خود را برحسب نیاز انجام تان انجام بدهید.
انواع سر پیچ ها کدام است؟
انواع سرهای پیچ ها
سر پیچها معمولا بسته به نوع استفاده ای که دارند به چند دسته سر مخفی، سر ذوزنقه ای، سر نیمه گرد و سرهای شش گوش تقسیم می شوند که شامل:
سرپیچ سر مخفی: لازم به ذکر است بدانید که برخی از پیچها به طور کامل در قطعه اتصالی خود فرو رفته و با سطح صاف هماهنگ و یک دست می شوند، سر پیچهای سر تخت اغلب به شکل تخت در صنایع مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
سرپیچ سر ذوزنقه ای: در این نوع مدل سرپیچ ذوزنقه ای معمولا سطح حامل پیچ افزایش پیدا خواهد کرد.
سرپیچ سر نیمه گرد: سرپیچ سر نیمه گرد معمولا در مواقعی که نیاز به سطح صاف نیست به کار گرفته می شود و نوعی از سرگردهای واشر دار برای اتصالات ورق های آهنی و فولادی نیز در بازار موجود می باشد.
سرپیچ های شش گوش: این سرپیچ ها دارای شش گوش بوده که در دو نوع رزروه کامل و نیمه در بازار موجود است.
سرپیچ سرگرد یا بیضی: یکی از پرکاربردترین پیچها,پیچ چوب است که سر آن تخت، گرد یا بیضی است. رنگ پیچهای چوب معمولا نقره ای یا زرد بوده که جنس آن نیز از استیل استنلس و زینک است. استاندارد این پیچ باید DIN 7997 باشد.
انواع پیچها کدام است؟
پیچها دارای انواع مختلفی هستند که مهمترین آنها عبارتند از:
پیچ آلن
پیچ آلن جز پرکاربردترین پیچهای مورد استفاده در صنایع مختلف است که به آن پیچ آلن یا سوکتی می گویند، این پیچ دارای یک فرورفتگی در سر خود است که برای باز و بسته کردن آن نیز نیاز به یک آچار مخصوص بوده که به آن آچار آلن می گویند.
پیچ مغزی (Set Scrow)
..
پیچ مغزی آلن به طور کلی همانند پیچ آلن طراحی می شود و اغلب برای محکم کردن سطوح به کار می رود.
پیچ چشمی
پیچ چشمی نوعی از پیچ است که به دلیل داشتن یک حلقه در انتهای خود می تواند یک نوار یا زنجیر را به آن متصل کرد و برای کارهای جابجایی کاربرد بسیاری خواهد داشت.
پیچ شانه ای
پیچ شانه ای دسته از پیچها است که در قسمت میانی آن تقویت صورت گرفته و برای نواحی کاربرد دارد که بارهای برشی و خمشی بر پیچ وارد می شود.
پیچ لگ (Screw Lag)
پیچهای لگ از نظر ظاهری شبیه به پیچهای چوب بوده و تنها تفاوت آن سر شش گوش یا چهار گوش آن است که در انتهای پیچ به شکل مخروطی رزروه شده است. از این پیچ برای بستن پیچ با گشتاور بالا استفاده شده و دارای استاندارد DIN 571است.
پیچ بالابر
پیچ بالابر به دلیل آنکه دارای یک سر بزرگ است برای اتصال نوار نقاله ها کاربرد داشته است.
پیچ آسانسوری (Elevator Bolt)
از پیچ آسانسوری برای اتصال سطوح نرم و پلاستیکی مانند نقاله استفاده می شود، این پیچ دارای سری با قطر بزرگ، گردن باریک و به شکل چهارگوش است که در برخی مواقع مثلثی بوده و برای کاهش حرکت و ارتعاشات طراحی و تولید شده است.
پیچ هنگر بولت (Hanger Bolt)
هنکر بولت ها از دو طرف رزروه شده و رزوره یک طرف آن شبیه به چوب بوده و رزروه سمت دیگر آن نیز شبیه رزروه پیچ ماشینی است، از پیچ هنگر بولت برای اتصالات صفحات مختلف استفاده می شود.
پیچ یو بولت
پیچ یوبولت پیچی است که شکل آن شبیه به شکل U بوده و برای کاربردهای خاص مورد استفاده قرار خواهد گرفت، شما می توانید سطوحی همانند لوله را به راحتی با این پیچ قابل نصب به یکدیگر متصل نمائید.
پیچ سرمته ای
پیچ سرمته ای همانطور که از اسم آن مشخص است پیچ فلزی بوده که تنها تفاوت آن با دیگر پیچها در سر آن می باشد که مانند مته بوده و دورن بافت فرو خواهد رفت، جنس این پیچها معمولا از استیل یا زینک است که قسمت سر آن شش گوش و گاهی واشردار است.
پیچ جوشی
پیچ جوشی برای قطعاتی مورد استفاده قرار می گیرد که یک سر آنها مهره بسته شده و یک جوش بر روی آن قرار می گیرد. تنها تفاوت این پیچ با پیچهای متریک در آن است که بسیار ساده توسط دستگاه های مخصوص جوش خواهد خورد و طبیعتا بدون سوراخ کاری انجام نمی شود.
پیچ خودکار
پیچهای خودکار از نوع پیچهایی است که نام آن را خیلی شنیده ایم و قدمت زیادی دارد، از این پیچ برای وصل کردن به دیوار استفاده می شود و دارای رولپلاک است و بیشترین کاربرد آن برای نصب کردن وسایل می باشد.
انکر بولت
پیچ رول بولت یا انکر بولت نوعی از پیچهای استوانه است که دارای یک واشر و مهره بر روی خود می باشد و برای استفاده در بتن کاربرد دارد، این پیچ در ابتدا توسط شرکت هیلتی طراحی و به بازار معرفی شده است.
پیچ استوانه ای
پیچ استوانه ای یا همان پیچهای ماشینی است که به آن پیچ تمام دنده ای نیز می گویند و معمولا سرتخت هستند، این اتصال از نوع پر کاربرد و رایج پیچها می باشد که نوک آن معمولی یا ماشینی است.
پیچ متری
پیچ متری جزء آن دسته از پیچها است که به دو صورت دنده درشت و دنده ریز ساخته شده است و قطر بیرونی آن با M نشان داده می شود و عدد قرارگیری کنار حرف M نیز با واحد میلی متر خوانده خواهد شد. به پیچ های متری معمولا پیچ 60 درجه نیز گفته می شود.
پیچ دو سر رزوه
پیچ دو سر رزوه یا همان استاد بولت به گونه ای طراحی شده است که از دو طرف آن پیچ می توان استفاده نمود و دارای طول مساوی و یکسانی است، طبق استاندارد این پیچ دارای استاندارد ASTM A193 بوده و دی گرید های مختلفی طراحی و تولید شده است. نوک پیچهای استاد بولت گرد بوده و در برابر حرارت زیاد مانند صنایع پتروشیمی، نفت، خطوط سیال و آب و فاضلاب استفاده می شود.
پیچ نصب
پیچ نصب دارای, استاندارد DIN 7997 و DIN 97 بوده که رده مقاومتی آن با توجه به استانداردهای دین آلمان با اعداد 12.9 و 10.9 و 8.8 تعریف شده است.
پیچ بولتکس
پیچ بولتکس از رزوه مخصوص تولید شده است که شیارهای داخلی آن برای زمان های حفاری در نظر گرفته شده است، نوع آلیاژ این پیچ کربن بالا بوده و بعد از سخت کاری و عملیات حرارتی بصورت فولاد شده و استقامت آن بالاتر می رود. این پیچ در برابر رطوبت مقاومت بالایی داشته و پوشش آن از گالوانیزه سرد است.
پیچ شش گوش (Hex Cap Screw)
معمولا سر پیچ شش گوش به شکل شش ضلعی بوده و دارای تمام رزوه و نیم رزوه است، برای باز و بسته کردن این پیچ باید از آچار فرانسه استفاده شود و در برخی مدل های این پیچ از پوشش خشکه، استیل و گالوانیزه استفاده خواهد شد، استاندارد این پیچ دارای DIN 933 و DIN 931 است.
پیچ ام دی اف
پیچ ام دی اف معمولا, در قرنیز ها و ساخت قفسه ها به کار می رود، که برای ورقه های ام دی اف کاربرد دارد. ورق های ام دی اف از چوب ضخیم تر بوده و به سختی می شود با پیچها معمولی بدون آن که ترکی روی آن ایجاد شود پیچی داخل آن فرو کرد با این حساب استفاده از پیچ ام دی اف معقولانه ترین راه است. اندازه پیچهای ام دی اف هم اندازه پیچهای معمولی بوده و سر این پیچها ستاره ای وجود دارد که مانع از ایجاد شکاف روی ام دی اف شود.
پیچ تنظیم یا پیچ گراب (Grub screw)
پیچهای تنظیم یا پیچ گراب نوعی از پیچ بدون سر و تمام رزروه است که برای محکم کردن یک قطعه دوار به یک شفت استفاده خواهد شد.
اجزای پیچ شامل چه چیزی است؟
اجزای مهم پیچ
اجزاء اصلی پیچ شامل سرپیچ، ساقه پیچ و قطر و روزه است که هرکدام از آن ها عبارتند از:
سر پیچ (Head)
سرپیچ یکی از مهمترین عناصر در هر پیچی است که معمولا از بقیه قسمت های پیچ بزرگتر بوده و باعث می شود پیچ تا انتها در قطعه فرو نرود و دارای دو نوع سر تخت و گرد است.
ساقه پیچ (Shank)
معمولا از سر پیچ تا انتهای آن به ساقه معروف است که باتوجه به کاربرد آن رزوه می شود، ساقه به دو قسمت استوانه ای یا مخروطی تقسیم می شود.
رزوه (Thread)
رزوه پیچها معمولا برای محکم کردن قطعات کاربرد دارد و انواع آن شامل:
- رزوه ریز
- رزوه درشت
- رزوه چهار گوش
- رزوه دندان اره ای
- رزوه آمریکایی
- رزوه حلزونی
- رزوه 8 تایی
- رزوه 12 تایی
- رزوه 16 تایی
انواع گرید یا کلاس پیچ چیست؟
گرید کلاس پیچ به اصطلاح همان ویژگی های مشخص کننده پیچ ها است که این مشخصات به افرادی که قصد تهیه و انتخاب پیچ و مهره را به منظور استفاده در مصارف صنعتی و ساختمانی دارند کمک خواهد کرد. معمولا در دنیا صنعت پیچ و مهره هایی که گرید یا کلاس بالاتری داشته باشند به معنای ساخت پیچ و مهره از آلیاژهای مناسب تر و استحکام بیشتر آن ها بوده است. انواع این گرید پیچها عبارت است از:
پیچ کلاس 5.6
این نوع پیچها معمولا در استانداردهای din طراحی و تولید می شوند و کاربرد پیچ در بستن اتصالات آهنی و برخی از فلزات مشابه آن است. مهره های مورد استفاده این پیچ نیز معمولا کلاس های بالاتر از 5 داشته و از مهمترین ویژگی های آن می توان به انعطاف پذیری بالای آن ها نسبت به کلاس های بالاتر اشاره نمود. این پیچها در دسته بندی پیچهای شش گوشه قرار گرفته و ساخت شرکت های اروپایی می باشد، اما از آنجایی که از این پیچ در بازار ایران به وفور استفاده می شود از آن به عنوان پیچ آهن نام برده می شود.
پیچ کلاس 8.8
از دیگر انواع گرید یا کلاس پیچها نیز می توان به کلاس 8.8 اشاره کنیم که در آن درصد کمتری از کربن استفاده شده است و خرید آن بسته به نیاز مصرف کننده داشته که قطر آن را متغیر خواهد کرد، وزن این پیچ بین 80 الی 1000 کیلوگرم بوده و استقامت آن بیشتر از کلاس 5.6 است از همین رو اتصالات سنگین تری با این گرید 8.8 انجام می شود.
پیچ و مهره کلاس 10.9
این پیچها به نسبت دو کلاس قبلی استحکام بیشتری داشته و در صنایع بزرگتری مانند ساخت دکل های مخابراتی، پل سازی، سد سازی و صنایع نفت و گاز مورد استفاده قرار خواهد گرفت. این گرید از پیچ ها می توانند وزنی حدود 1000 تا 100.000 را تحمل کرده و قطر داخلی آن ها نیز از 4 میلی متر تا 42 میلی متر متغیر خواهد بود. این کلاس از پیچ ها نیز به پیچ خشکه معروف بوده است.
پیچ و مهره کلاس 12.9
این کلاس پیچها با شماره 12.9 بیشترین میزان استقامت را بین کلاس های نام برده شده داشته و به دلیل استفاده از کربن بالاتر در آن نیز استقامت آن بالاتر است، بزرگترین نوع پیچها با سطح مقطع معادل 1044 میلی متر مربع است که می تواند وزنی معادل با 125 هزار کیلوگرم را تحمل کند. از این نوع پیچ در صنایع فوق سنگین استفاده شده و بسیار قوی و مستحکم است و می تواند فشار بسیار زیادی را تحمل کند و اتصالات از یکدیگر جدا نمی شود.
سوالات متداول
پیچSCREWچیست؟
پیچ نوعی بست میباشد که برای اتصال غیر دائم محکم دارای بدنه ای مارپیچی بوده و این رزوه ها از داخل پیچ به صورت استوانه ای قرار گرفته اند، اغلب پیچها در جهت عقربه ساعت بسته می شوند و به آن هایی که در جهت عقربه ساعت بسته خواهند شد رزوه راست دست می گویند و رزوه های چپ دست نیز در مواردی استثنائی مورد استفاده قرار می گیرد همانند پدال سمت چپ دوچرخه که به صورت رزوه چپ دست است.
اجزای اصلی پیچها شامل چه چیزی است؟
اجزای اصلی هر پیچی شامل سر پیچ (Head)، ساقه پیچ (Shank) و رزوه (Thread) می باشد که هر کدام از آنها توضیحات مختص خود را دارند.
انواع پیچ ها شامل چه مواردی است؟
در این مقاله جامع به معرفی و کاربرد 21 نوع از پرکاربردترین انواع پیچ ها اشاره کرده ایم .
اقتباس:سایر
تدوین:مینو غفوری ساداتیه
آدرس اینستاگرام:gooldono.stand.sidoos@
تلفن:09308743868