گل انگشتانه(4گونه)

گل انگشتانه یا فاکس‌گلاو (Foxglove) یکی از اعضای تیرهٔ بارهنگیان است که تا ارتفاع ۱ متر رشد می‌کند و گل‌های واژگون سحرانگیز و زیبایی به رنگ‌های بنفش، صورتی یا سفید (گاهی با لکه‌های کوچک) دارد.

نام علمی گل انگشتانه, داروی مشهور بیماری‌های قلبی به نام دبجیتالین از برگ‌های آن استخراج می‌شود.

نام  فارسی:گل انگشتانه

خاستگاه:غرب و جنوب اروپا

نام انگلیسی:COMMON FOXGLOVE

نام علمی:DIGITALIS PURPUREA

خانواده:PLANTAGINACEAE – بارهنگ

نامهای دیگر:گل انگشتانه ارغوانی,گل انگشتی,Purple Foxglove,Lady’s Glove

انگشتانه یکی از گیاهان زیبای موجود در طبیعت است. گل انگشتانه خود را با گل‌های کوچک، رنگی‌اش به رخ دیگران می‌کشد. رنگ بنفش، صورتی و سفید را می‌توانید در این گیاه زیبا و دوست داشتنی ببینید. به جز این زیبایی، فواید مختلف دیگری نیز برای این گیاه عنوان شده که از نمونه‌های آن می‌توانیم به پیشگیری از بیماری‌های قلبی اشاره کنیم. این مطلب یک راهنمای کامل برای علاقه مندان به نگهداری و خواص و مضرات گل انگشتانه است.

خصوصیات گل انگشتانه که او را متمایز کرده است…

انگشتانه  با نام علمی “Digitalis” یک گیاه گلدار دو ساله بومی کشورهای اروپایی است. البته بیشتر آن را در قسمت غربی این کشورها می‌بینیم. این گیاه شامل برگ و گل‌هایی است که ظاهرشان با دیگر گیاهان زینتی موجود در طبیعت متفاوت است:

برگ‌ها در آن به صورت شیاردار بوده و کاملا مرتب در کنار یکدیگر قرار گرفته‌‌اند. طول آنها بین ۱۰ تا ۳۵ سانتی متر بوده و عرضی برابر با ۵ تا ۱۲ سانتی مترو به رنگ خاکستری مایل به سفید است که با پرزهای زهاری و غده ای پوشانده شده است.

غالباً در سال اول برگ‌های كركدار طوقه ای داشته و در سال دوم از وسط آنها ساقه ای گلدار كه به شکل خوشه آویخته و حاوی گل‌هایی زنگوله‌ای می‌باشد. اگر به برگ‌های این خانواده در کنار هم نگاهی بیاندازید، شاهد طیف رنگ‌های مختلف از خاکستری تا سفید خواهد بود.

ویژگی دیگر برگ‌ها نیز وجود پرزهای زهاری و غده‌ای در سال‌های اولیه زندگی اوست که کاملا روی آن را می‌پوشاند. زمانی که گیاه شما در سال‌های اولیه زندگی خود قرار گرفته برگ‌هایش را به فرم طوقه‌ای خواهد بود، اما از سال‌های بعدی دیگر به شکل خوشه‌های آویزان در خواهند آمد.

گل‌ها در گیاه انگشتانه به صورت خوشه‌ای بوده و محل رویش آنها در انتهای ساقه است. گلبرگ‌هایی که این گل را تشکیل می‌دهند، فرمی شبیه زنگوله دارند. جایگاه برخی از آنها در طول ساقه بوده و فرمشان به صورت آویزان است. اگر به مناطق رویش انگشتانه بروید، تنوع بالایی از رنگ گلبرگ‌هایش را خواهید دید که در این میان می‌توانیم به ارغوانی، سفید، زرد، صورتی و قرمز اشاره کنیم. در برخی از گونه‌ها، گل تک رنگ و در برخی دو رنگ است.

فصل گل دهی انگشتانه در بهار دومین سال زندگی اوست. ارتفاع بوته بین ۹۰ تا ۱۸۰ سانتیمتر است. میوه گل انگشتانه از نوع کپسول است.

شرایط نگهداری و پرورش گل انگشتانه

نور: این گیاه نیازمند آفتاب کامل با سایه کم می‌باشد. نور کافی سبب افزایش مواد موثر در برگ‌هایش می‌گردد.
خاک: خاک مناسب گل انگشتانه خاک ارگانیک و کمی اسیدی با زهکشی خوب و کمی مرطوب می‌باشد.
دما: درجه حرارت محیط رشد آن در محدوده 5 تا 15 درجه سانتیگراد مناسب است.
آبیاری: گل انگشتانه گیاهی رطوبت پسند با نیاز آبی بالا است.

تکثیر گل انگشتانه

تکثیر گل انگشتانه توسط بذر صورت می‌گیرد. هرچند در شرایط مطلوب، خود به صورت آزادانه قابلیت تکثیر دارند. رشد اولیه گیاه در سال اول بسیار کند است، بنابراین مبارزه با علف های هرز در این زمان ضروری می‌باشد.

خواص دارویی گل انگشتانه

* یکی از مهم‌ترین موارد استفاده از گل انگشتانه در طب سنتی، درمان نارسایی قلبی می‌باشد.

* برای کسانی که مشکل در تولید ادرار دارند، استفاده از برگ‌های گل انگشتانه توصیه می‌شود.

*برای درمان ذات الریه از گلبرگ‌های گل انگشتانه استفاده می‌شود.

عوارض گل انگشتانه

این گل در دسته گیاهان سمی قرار می‌گیرد. یعنی تنها یک رده پایین‌تر از گیاهان خیلی سمی. اگر از قسمت‌های اشتباه این گل استفاده کنیم، عوارض فراوانی را تجربه خواهیم کرد که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به : تهوع، استفراغ، دلپیچه، اسهال، گلو درد، خارش‌های موضعی، سرگیجه، سردرد و در بعضی موارد مشکلات قلبی اشاره کرد. به همین دلیل است که استفاده از این گیاه تنها باید با مشورت پزشک و همچنین دقیقاً به همان میزانی که توصیه شده است استفاده کنیم.

گونه های انگشتانه و زیبایی‌هایشان

**خانواده انگشتانه دارای چند گونه است که در اینجا به نمونه‌های معروف آن پرداخته‌ایم:

*Digitalis Lanata: یک گونه معروف با برگ‌های کرکی زیاد در بخش بالای ساقه که دارای گل‌های سفید است. روباه پشمالو تنها گونه معروف در ایران است.

**Digitalis grandiflora: یک گونه چند ساله علفی که ریشه‌های علفی دارد. همچنین پایه آن کوتاه (بین ۷۰ تا ۱۲۰ سانتی متر) بوده و مدل برگ‌ها نیز براق و رگه‌دار است. گل‌ها در این گونه همانند نامش زرد است.

  ***   :Digitalis lutea این گونه بومی اروپای غربی و جنوب و شمال افریقاست. از دو ساله تا چند ساله بوده و ارتفاع آن در بیشترین حالت ۱ متر است. در این زیر خانواده انگشتانه شاهد گل‌های زرد لوله‌ای هستیم که در فاصله تابستان تا پاییز رشد می‌کنند.

****Digitalis thapsi: زادگاه این گونه در پرتغال و اسپانیاست. یک گیاه هیبریدی از این گونه است که بسیار سمی است.

سخن پایانی

انگشتانه، گیاهی زینتی برای محیط‌های خارجی است که با وجود گل و برگ‌های رنگارنگش باعث زیبا شدن محیط خواهد شد. اکنون با خواندن این مطلب به راحتی با نحوه کاشت و نگهداری از این گیاه آشنا شدید و می‌توانید رفتار بهتری را با آن داشته باشید. این موارد به شما کمک می‌کند تا انتخاب بهتری را برای محیط زندگی او و شرایط ایده آلش داشته باشید.

تدوین:مینو غفوری ساداتیه

ادرس اینستاگرام:gooldono.stand.sidoos@

تلفن:09308743868