گل فرفیون یا گل مرجان (3گونه)
گل فرفیون انتخاب مناسبی برای باغ و باغچه است، زیرا میتواند زیبایی بی نظیری را به محیط اطراف خود منتقل کند. همچنین این گل زیبا که آن را با نام گل مرجان نیز میشناسند، جزء گل هایی است که نگهداری آسانی دارد و با مراقبت های حداقلی این گیاه رشد زیادی را تجربه میکند. اگر به دنبال دریافت اطلاعات و مشخصات این گیاه هستید تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
گل فرفیون یا مرجان؛ گیاهی با عمر طولانی
خانواده | Euphorbiaceae |
نام علمي | Euphorbia rigida |
ارتفاع فرفیون | ۳۰-۶۰ سانتی متر |
رنگ فرفیون | سبز کمرنگ+سبزپررنگ+صورتی |
گسترش | ۶۰ سانتی متر |
گل فرفیون یا مرجان را به عنوان یکی از گیاهان کم دردسر آپارتمانی، میشناسند. نگهداری از این گیاه ساده است و تنها نیاز به دانستن چند نکته است.
یکی از مزایای گل مرجان عمر طولانی آن و گلدهی در تمام مدت طول عمر گیاه است. این گیاه زیبا در فضای سبز هم قابل نگهداری است و حتی با پرورش آن در سطح انبوه و فروش این گل، میتوان از آن کسب درآمد هم کرد. آشنایی با شرایط نگهداری از این گل و فراهم کردن محیطی مناسب برای رشد و پرورش گیاه، اولین قدم در نگهداری از گل فرفیون است که در ادامه مطلب توضیح خواهیم داد.
مشخصات ظاهری گل فرفیون
گیاه همیشه سبز فرفیون دارای گونههای مختلفی است که بیشتر آنها بین ۳۰-۶۰ سانتیمتر ارتفاع دارند. اگر این گل در گلدانی با قطر مناسب و باغچهای با وسعت کافی کاشته شود، تا ۶۰ سانتیمتر در اطراف خود گسترش پیدا میکند.
برگهای فرفیون نیزهای و تیز هستند و روی ساقهای خاکستری رنگ رشد میکنند. ساقه این گیاه در حالت رسیده خاردار است که در بعضی گونهها خارها واضح و مشخص هستند و در بعضی دیگر زیر برگها پنهان میشوند.
گلبرگهای جفتی در هر شاخه به صورت دو برگچهای و مقابل هم قرار دارند. انواع گل مرجان در گونههای مختلف گلهایی با رنگهای قرمز، صورتی، بنفش، زرد و… دارند.
تاریخچه و خاستگاه گل مرجان
طبق تاریخچه گل فرفیون، کشف این گل را به دوران حضرت مسیح نسبت میدهند. در افسانههای تاریخی آمده که گل فرفیون همان گیاهی است که با استفاده از آن تاج خاردار و معروف حضرت مسیح را ساختهاند. همین موضوع باعث شده که در بسیاری از منابع گل مرجان یا فرفیون را با نام تاج خاردار هم بشناسند.
خاستگاه گل مرجان یا فرفیون که چیزی حدود ۲۴۰۰ گونه دارد ماداگاسکار است. در صورت فراهم کردن محیط مناسب نگهداری بیشتر گونههای این گل را میتوان در نقاط مختلف دنیا پرورش داد. در ایران هم این گل قابل کاشت و تکثیر است. چیزی حدود ۸۰ گونه از انواع گل مرجان در ایران وجود دارند.
گل مرجان نماد چیست؟
مانند بیشتر گلها که هر کدام نماد موضوع یا ویژگی خاصی هستند، گل مرجان هم نمادی از دوستی محسوب میشود. همان طور که در مشخصات ظاهری این گیاه گفتیم، گلهای مرجان دو به دو روبه روی هم قرار دارند و همین موضوع آن را به نماد دوستی تبدیل کرده است. همچنین از این گل به عنوان سمبل فروتنی و همدردی هم یاد میکنند.
شرایط محیطی برای نگهداری گل مرجان
گل فرفیون یا مرجان به طور کلی، جزء گیاهان مقاوم آپارتمانی،نسبت به شرایط سخت است و بدون هیچ چالش و مشکلی میتوان از آن نگهداری کرد.
۱- شرایط آبیاری
- آبیاری کم تا متوسط
- بهترین زمان آبیاری، در صورت خشک شدن ۲.۵ سانت از سطح خاک
نیاز آبی گل مرجان چندان زیاد نیست. این گیاه مانند دیگر گیاهان خاردار از خانواده کاکتوسها، نسبت وجزء گیاهان آپارتمانی مقاوم به کم آبی است. آبیاری گل مرجان را باید زمانی که سطح خاک این گیاه کاملا خشک شد، انجام داد.
در فصل سرما اما میتوان فاصله آبیاری را بیشتر کرد و هر ۲ تا ۳ هفته یکبار، گیاه را آبیاری کرد. باید دقت کرد که ماندن آب در اطراف ریشه موجب پوسیدگی آن و از بین رفتن گیاه میشود.
۲- خاک مناسب فرفیون
- زهکشی مناسب
- بهترین ترکیب: خاک باغچه + خاک برگ + شن + کوکوپیت
خاک مناسب گل مرجان خاکی سبک و با زهکشی مناسب است. در این ترکیب آب به راحتی در اطراف ریشهها حرکت کرده و ریشهها فضا و امکان رشد کافی را دارند.
۳- نور مورد نیاز
- نور مستقیم و کافی
- روزانه ۶ ساعت نور کامل
گل دهی گل مرجان زمانی اتفاق میافتد که این گیاه در محیطی با نور کافی و مناسب قرار داشته باشد. گل فرفیون به تابش مستقیم خورشید و محیط پر نور علاقه دارد.
البته زیادهروی در تابش نور به این گیاه موجب سوختن برگها و پژمردگی گلها میشود. نور مناسب گل مرجان، ۶ ساعت در روز است؛ بنابراین در فصل بهار و تابستان باید محیطی را برای مراقبت از گل فرفیون انتخاب کرد که سایه کافی داشته باشد.
۴- کوددهی گل فرفیون
- بهترین کود، نیتروژن و فسفر
- بهترین فصل بهار تا پاییز
کوددهی گل مرجان را باید از بهار تا پاییز و با غلظت معمولی انجام داد تا در فصل گلدهی، بیشترین میزان گل را داشته باشد.
۵- رطوبت مناسب برای گل مرجان مینیاتوری
اگر میزان رطوبت بیش از اندازه باشد، رشد گیاه ممکن است با مشکل رو به رو شود. اما اگر رطوبت در گیاه کم باشد، گیاه نسبت به کم بودن رطوبت مقاومت بیشتری دارد.
۶- دمای مناسب فرفیون
- دمای بین ۱۶ الی ۲۵
- با افزایش دما، گلدهی کم میشود.
به این نکته توجه کنید که در فصل خواب گیاه، دما را افزایش ندهید و اجازه دهید دما پایین بماند تا رشد گیاه آسیب نبیند.
۷- هرس کردن گل فرفیون
اگر تمام نیاز های گیاه به خوبی تامین شود، فرفیون میتواند تمام فصل سال را گلدهی کند، به همین دلیل این گیاه نیاز به هرس کردن دارد. اما تنها در دو صورت اقدام به هرس کنید.
- اگر شاخه و برگ های گیاه فرفیون، زرد یا خشک شد، زمان مناسبی برای هرس کردن است.
- به علت رشدی که این گیاه دارد، هرزمان که ساقه ها رشد زیادی داشتند، می توانید آن ها را هرس کنید و برای قلمه زدن استفاده کنید.
هرس کردن گل مرجان به منظور جلوگیری از آفات و بیماریهای این گیاه توصیه میشود. همچنین با هرس کردن به موقع گلدهی گیاه، نظم بیشتری پیدا میکند.
۸- گلدان مناسب برای رشد فرفیون
- بهترین زمان تعویض، فصل بهار است.
- حتما سوراخ، زهکشی را در گلدان تعبیه کنید.
این گیاه سالانه رشد بسیار زیادی ندارد، به همین دلیل از انتخاب گلدان بزرگ، اجتناب کنید. انتخاب گلدان بزرگ هم به ریشه های گیاه آسیب میزند و هم باعث کم شدن میزان گلدهی میشود.
هر زمان که گلدان را تعویض کردید، دقت داشته باشید که گیاه را تا دو روز آبیاری نکنید.
پرورش و نحوه تکثیر گل مرجان
شرایط ساده نگهداری گل فرفیون تنها یکی از ویژگیهای این گل زیبا و دوستداشتنی است. ویژگی دیگر این گیاه خاص، پرورش و تکثیر راحت آن حتی در منزل و با کمترین امکانات است.
پرورش این گیاه هم از طریق کاشت بذر و هم از طریق روشهای تکثیر مانند قلمهزنی، تقسیم بوته و… امکانپذیر است. تکثیر گل فرفیون سادهتر و زود بازدهتر از کاشت بذر آن است اما کاشت بذر این گیاه هم چندان سخت نیست و مراحلی دارد که در ادامه توضیح میدهیم.
کاشت گل از طریق بذر
- برای کاشت بذر گل فرفیون ابتدا باید بذر مناسب آن را تهیه کرد. بذر گل مرجان را میتوان از گلفروشیها خریداری کرد.
- بعد از تهیه بذر، نوبت به آمادهسازی محیط کاشت گل مانند گلدان، خاک مناسب و… میرسد.
- خاک مناسب برای کاشت گل مرجان از طریق بذر، خاک حاوی کوکوپیت است.
کوکوپیت مواد آلی زیادی ندارد اما رطوبت مناسب جوانهزنی بذر را حفظ میکند.
- بعد از پر کردن گلدان با خاک مناسب، نوبت کاشت بذرهاست.
- بهتر است بذرها در عمق ۱۰-۱۵ سانتیمتری از لبه گلدان کاشته شوند و روی آنها یک لایه نازک خاک ریخته شود.
- همچنین بعد از آبیاری اولیه توصیه میشود که سطح گلدان را با پلاستیکی مانند گلخانه پوشاند تا رطوبت و گرمای کافی برای جوانهزنی فراهم شود.
بعد از جوانهزنی بذر و افزایش طول آن تا ۸ سانتیمتر میتوان آن را به گلدان اصلی انتقال داد.
قلمهزنی؛ بهترین روش تکثیر فرفیون
به غیر از کاشت بذر روشهای دیگری هم برای تکثیر گل فرفیون وجود دارد که از جمله آنها میتوان به قلمهزنی اشاره کرد. قلمهزنی روشی مناسب برای تکثیر انواع مختلف گونههای گل مرجان است.
تکثیر گل مرجان خاردار یا تکثیر گل مرجان فرفیون مینیاتوری با این روش به سادگی قابل انجام است. قلمهزنی باید در طول بهار و تابستان انجام شود. در انتخاب قلمه باید دقت کرد ساقه جوان و منعطف باشد و قبل از جدا کردن از گیاه مادری، به میزان کافی آبیاری شده باشد.
انواع گل فرفیون
گل فرفیون دارای انواع مختلفی است. گونههای مختلف این گیاه در رنگ، شکل ظاهری، گستردگی و… تفاوت دارند. از انواع مختلف این گل زیبا که در ایران هم پیدا میشوند، موارد زیر را میتوان نام برد.
۱- گل فرفیون تیتیمالویدس
این گونه از فرفیونها از نظر شکل ظاهری کاملا متفاوت با دیگر انواع فرفیونها هستند. این گونه گل ندارد و تمام زیبایی آن در برگهای گیاه است. برگهای فرفیون تیتیمالودیس سوزنی و کشیده و به رنگهای سبز کمرنگ، سبز تیره و صورتی هستند.
۲- مرجان گل درشت
مرجان گل درشت گونه مناسب فضای باز و باغچه فرفیونهاست. این گونه برگهای پهن و نوک تیز و گلهای درشت و اغلب قرمز رنگ دارد. ساقه مرجان گل درشت بلند است و گاهی تا ۹۰ سانتیمتر هم میرسد. خارها در این گونه بزرگ و سرتاسر طول ساقه را پوشاندهاند.
۳- گل مرجان مینیاتوری
گل مرجان مینیاتوری یا گل ریز، نوع آپارتمانی فرفیون است. این گونه دقیقا شبیه مرجان گل درشت است با این تفاوت که گل و برگها کوچکتر هستند و ساقه دیده نمیشود.
گستردگی مرجان گل درشت تا ۶۰ سانتیمتر هم میرسد و از هر گیاه چند بوته جدید رشد میکند اما مرجان مینیاتوری تک بوتهای است. قیمت گل مرجان گل ریز یا مینیاتوری به دلیل ظاهر لوکس و زیبا، کمی بیشتر از مرجان گل درشت است. همچنین انواع رنگ گل مرجان، مانند گل مرجان زرد، صورتی و… در این گونه بیشتر از دیگر گونهها دیده میشود.
آفات و بیماری های گل مرجان
آفات و بیماری های گل مرجان بسیار اندک هستند و بیشتر مشکلاتی که برای این گیاه به وجود میآید ناشی از رسیدگی نامناسب است. به عنوان مثال آبیاری زیاد باعث ریختن برگها میشود یا قرار گرفتن این گیاه در معرض تابش مستقیم خورشید تابستان، موجب سوختن برگها و ریزش آنها میشود.
با این حال در صورتی که این گیاه دچار مشکل یا آفت خاصی شد هم جای نگرانی نیست. درمان بیماری و مشکلات گل مرجان اصلا سخت نیست و اگر به موقع انجام شود، هیچ آسیبی به گیاه وارد نمیشود. در بسیاری از موارد درمان مشکلات گیاه مانند لکههای قهوهای سطح برگها یا شته زدن به گیاه با استفاده از یک قارچکش یا آفتکش ساده قابل حل است.
علت زرد شدن گل فرفیون چیست؟
اگر آب زیاد به گل فرفیون بدهید زرد میشود. پس هروقت سطح خاک خشک شد به آن آب بدهید.
نحوه تکثیر گل فرفیون چگونه است؟
در فصل بهار و تابستان از ساقه های جوان به طول ۷-۱۰ سانتی متر قلمه تهیه کنید و در آب قرار دهید تا شیره سفید آن خارج بشود. بعد از دو سه روز در یک محیط به دور از نور مستقیم قرار بدهید سپس در بستری از شن + پرلیت مرطوب بکارید.
علت گل ندادن فرفیون چیست؟
هنگامی که نور کم باشد و نور کافی نرسد گل نمیدهد.
بیماری گل فرفیون چیست؟
پوسیدگیه ریشه و مبتلا شدن آن به بیماریه قارچی است.
فرفیون؛ گیاهی چهار فصل برای آراستگی خانه
گل فرفیون از انواع گیاهان زینتی است و این گل را در دسته گیاهان همیشه سبز و چهار فصل قرار میدهند. این گل انتخاب خوبی برای افراد کم تجربه در زمینه نگهداری از گل و گیاه است. شرایط ساده نگهداری، مقاومت گیاه نسبت به سختی، آفات و بیماریهای کم و… این گیاه را به انتخاب خوبی برای نگهداری در منزل برای افراد مبتدی دوستدار گل و گیاه تبدیل کرده است. در صورتی که تمام نکات گفته شده برای نگهداری و مراقبت از این گل رعایت شود، فرفیون سالها سبز مانده و همه ساله گلدهی دارد.
تدوین:مینو غفوری ساداتیه
آدرس اینستاگرام:gooldono.stand.sidoos@
تلفن:09308743868