گل سیکلامن (23 گونه)
در این مقاله قصد داریم، ابتدا به معرفی و مشخصات گل سیکلامن پرداخته و در ادامه به سراغ خواص درمانی شگفت انگیز همراه با اصول نگهداری و پرورش در خاک و در آب خواهیم پرداخت خواهیم پرداخت. معرفی انواع مختلف گل سیکلامن، شما را از مطالعه منابع متعدد بی نیاز میکند. در مجموع سعی شده است تا در این مقاله همه ی اطلاعات موجود گرد آوری شود تا شما نیز با این گیاه آشنا شوید تا در صورت بروز هر گونه مشکل دانش و مهارت لازم را داشته باشید.
مشخصات و اطلاعات گل سیکلامن
نام انگلیسی | Cyclamen |
خانواده | Primulaceae |
نام های دیگر | نگونسار+ سیکلمه+sometimes |
ارتفاع | تا ۲۵ سانتی متر |
رنگ | ارغوانی+سفید+صورتی و … |
فصل گلدهی | در گونههای مختلف متفاوت |
گل سیکلامن بانام علمی (Cyclamen) یک گیاه ملی ارزشمند ایرانی است که در جنگل های شمال ایران از چالوس تا لاهیجان و برخی جنگل های استان گلستان یافت می شود. سیکلامن ها تیره ای کوچک اما متنوع از گیاهان هستند که به طور کلی در برابر بسیاری از گونه ها مقاوم هستند.
گل های خوش رنگ و درخشان و برگ های کروی جذاب این گیاه، همراه با سهولت کشت و مقاومت زیاد در برابر شرایط محیطی، این گیاه را محبوب کرده است.
آن ها چند ساله با برگ ها و گل های قلبی شکل با سایه های صورتی، قرمز یا سفید هستند، حتی شاخ و برگ آن نیز جذاب است و اغلب در هر دو طرف برگ ها رنگ نقره ای وجود دارد. این گیاهان رنگارنگ خصوصاً در تعطیلات زمستانی از محبوبیت بالایی برخوردار هستند، زیرا می توانید آنها را در قفسه ها، باغ ها و حتی فروشگاه های مواد غذایی پیدا کنید. کل گیاه هنگام گلدهی فقط به حدود ۱۰ سانتی متر می رسد.
گل سیکلامن ,نگونسار، پَنْجهٔ مَرْیَم، بخور مریم نام یک سرده از گیاهان است. این سرده دارای ۲۳ گونه میباشد.
گل سیکلامن نماد چیست؟
گل سیکلامن در انواع و رنگهای مختلفی در طبیعت وجود دارد. هر یک از این گیاهان دارای انواع نماد مختلفی است که این نماد ها بر اساس رنگ گل تغییر میکند. در ادامه میتوانید انواع نماد گل سیکلامن را مطالعه کنید.
سیکلامن قرمز | میل اغواگری+عشق+اشتیاق |
سیکلامن صورتی | حس زنانگی+عشق بازیگوش |
سیکلامن سفید | پاکی+صداقت+معصمومیت |
گل سیکلامن، با توجه به نمادهای مختلف و رنگ های متفاوتی که دارد، گزینه مناسبی برای هدیه دادن است. اما قبل از اینکه اقدام به هدیه دادن کنید، بهتر است با نماد و معانی گل سیکلامن بیشتر آشنا شوید.
شرایط کاشت و نگهداری گل سیکلامن
سیکلامن ها انواع مختلفی دارند که در نحوه نگهداری و زمان گلدهی آنها تاثیرگذار است. به این صورت که برخی از گونه های این گیاه در فصل پاییز و زمستان به خواب میروند و برخی دیگر با شروع فصل پاییز و زمستان گلدهی خود را آغاز میکنند.
اما در رشد و شکوفایی این گیاه عوامل و موارد دیگری هم تاثیرگذار است، مانند؛ آب، خاک نور، رطوبت و … که در ادامه این موارد را بررسی میکنیم.
۱- نور مورد نیاز برای رشد گل سیکلامن
- در فصل زمستان، محلی با نور غیرمستقیم
- در فصل تابستان، محلی سایه دار و خنک
در زمان نگهداری از این گیاه بهتر است دقت داشته باشید که نور مستقیم به گیاه آسیب میزند و میتواند مانع از رشد آن شود به همین دلیل محیط سایه انتخاب مناسبی برای نگهداری از این گیاه است.
۲- خاک مناسب برای تقویت گیاه سیکلامن
- خاک سبک و مغذی
- ترکیب خاک برگ + ماسه + خاک باغچه
این ترکیب به رشد و تقویت گیاه کمک میکند؛ پس به این نکته دقت داشته باشید. البته یکی از موارد که باید در مورد خاک این گیاه بدانید نحوه کاشت گل سیکلامن در گلدان است، بهتر است در زمان کاشت حتما نیاز نیست که تمام پیاز گیاه را درون خاک بکارید کمی از آن را اجازه دهید خارج از خاک بماند.
گل سیکلامن شرایط نگهداری دشواری ندارد تنها با رعایت همین نکات میتوانید گیاهی شاد و سرحال داشته باشید.
۳- اهمیت آبیاری در شکوفایی گیاه
- در صورت خشک شدن یک الی دو سانتی متر از سطح خاک
- آبیاری کم به این علت که سیکلامن در خود آب ذخیره میکند.
در زمان نگهداری از این گیاه به این نکته دقت داشته باشید که هرگز تاج گیاه را آبیاری نکنید، زیرا انجام این کار باعث کپک زدن و آسیب دیدن گیاه میشود.
گل سیکلامن، گیاهی متعلق به روزهای سرد سال با رنگ فریبنده و رایحه جادو کننده، است.
این نکته را در نظر داشته باشید که هرگز از آب اهک دار برای آبیاری گیاه استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است باعث ایجاد لکه های سفید و زخمی شدن خاک میشود.
اگر قصد نگهداری این گیاه را در فضای باز دارید بهتر است مراقب باران باشید؛ در این شرایط میتوانید از کاسهای آب برای جلوگیری از رسیدن آب زیاد به گیاه استفاده کنید.
۴- دما و رطوبت مورد نیاز
- گیاهی رطوبت دوست، رطوبت ۷۰ درصد
- دما بین ۱۸ الی ۲۰ درجه سانتی گراد
یکی از اصلیترین نقطه ضعفهای گل سیکلامن، خشکی و فشار هوا است. این گیاه هرگز تاب و تحمل خشکی هوا را ندارد و به رطوبت نسبتا زیاد حتی در فصل زمستان نیز نیاز دارد.
برای افزایش رطوبت گل سیکلامن یک روش مهم و کاربردی وجود دارد که در ادامه میتوانید آن را انجام دهید:
- یک سینی آب اماده کنید
- روی سینی را با لایه ای از شن و ماسه پر کنید.
- حالا گلدان را روی محلی که درست کردید قرار دهید.
- دقت داشته باشید که انتهای گیاه با آب در تماس نباشد.
این روش به افزایش رطوبت گیاه کمک شایانی میکند. برای اطلاع از این نکته که چه محلی در حال حاضر مناسب نگهداری از این گیاه است میتوانید یک بند انگشت خود را به درون خاک ببرید و از دمای خاک مطلع شوید که این گیاه برای محیط بیرون مناسب است یا خیر.
۵- کود؛ تقویت کننده گیاه
- در فصل رشد هر دو هفته یک مرتبه
- کود کم نیتروژن
کود رقیق برای این گیاه بسیار مناسب است، نکته مهمی که در مورد کوددهی این گیاه وجود دارد زمان خواب یا خفتگی گیاه است. در این زمان هرگز اقدام به کوددهی نکنید. با نگهداری گل سیکلامن در منزل و کوددهی درست این گیاه می توانید شاهد رشد صحیح این گیاه باشید.
۶- گلدان و تعویض سیکلامن
- هر دو سال نیاز به تعویض گلدان است.
- گلدانی با یک سایز بزرگ تر از گلدان فعلی انتخاب کنید.
برای اینکه بتوانید گیاه مورد نظر خود را تعویض کنید باید چند مرحله مهم را پشت سربگذارید و مسیر مشخصی را طی کنید تا گیاه شما آسیب نبیند. در ادامه مراحل تعویض گلدان را نام میبریم.
- ظرف جدید را با خاک گلدان پر کنید.
- گیاه را از گلدان اصلی خارج کرده و خاک قدیمی را از آن جدا کنید.
- آن را آبکشی نکنید.
- گیاه را در گلدان جدید قرار دهید، به طوری که قسمت بالایی آن از لبه حدود دو اینچ فاصله داشته باشد.
- وسط آن را با خاک گلدان بپوشانید،
دقت داشته باشید که گیاه را در فصل تابستان در نقطه مناسبی نگهداری کنید و آبیاری این گیاه را در ماه شهریور آغاز کنید. تا رشد مجدد گیاه شروع شود.
انواع گل سیکلامن
سیکلامین انواع مختلفی دارد که می توانید از میان انواع گل سیکلامن گیاه مورد نظر خود را انتخاب و خریداری کنید. در ادامه میتوانید برخی از انواع این گل زیبا را مطالعه کنید.
۱- سیکلامن سیرا
- گل هایی با ابعاد بزرگ
- ابعاد این گل ها بین ۵ الی ۷ و نیم سانت است.
- رنگ گونه های این گیاه: سفید + صورتی+ قرمز+ بنفش+ ارغوانی
رنگ های شاد این گیاه بسیار جذاب و تماشایی است و انتخاب مناسبی برای روح بخشیدن به محل زندگی شما است.
۲- گل سیکلامن پرسیکوم
- ارتفاع گیاه: بین ۱۵ الی ۳۰ سانتی متر
- رنگ گونه های این گیاه: قرمز + صورتی + سفید + بنفش
این گیاه را در قسمت سایه نگهداری کنید و دقت داشته باشید که سیکلامن پرسیکوم گیاهی سمی است؛ در زمان نگهداری از این گیاه حواستان به کودکان و حیوانات خانگی خود باشید.
۳– گل سیکلامن کرتیکوم
- گل هایی با رنگ سفید و حاشیه صورتی
- دارای رایحه زنبق هستند.
- این گیاه رشد کمی نسبت دیگر گونه ها دارد.
طول برگ های این گیاه تا ۱۲ سانتی متر هم رشد می کند و ظاهر بسیار زیادی به گیاه می دهد.
روش تکثیر و نگهداری گل سیکلامن
با استفاده از ۲ روش (کاشت بذر + تکثیر از طریق قلمه) میتوان این گیاه را تکثیر کرد اما تکثیر گل سیکلامن کار آسانی نیست و نیاز به دقت و مهارت دارد به همین دلیل اگر توانایی انجام این کار را ندارد یا مراحلی که نام میبریم را قدم به قدم انجام دهید یا از تکثیر سیکلامن دست بکشید.
۱- کاشت بذر
فصل کاشت بذر | اواخر تابستان |
مدت زمان کاشت تا گلدهی | ۱۵ ماه |
فصل گلدهی | اوایل زمستان |
مراحلی که در ادامه نام میبریم، به ترتیب انجام دهید تا در این مسیر موفق شوید:
- خاکی کم عمق را با کمپوست مخلوط کنید.
- بذر را در این مخلوط بکارید.
- ظرف را در محلی تاریک قرار دهید و روی آن را با پارچه بپوشانید.
- دما مناسب برای نگهداری بذر بین ۱۸ الی ۲۰ درجه سانتی گراد است.
پس از گذشت مدت زمانی گیاه جوانه می زند و می توانید محیط آن را تغییر دهید و اجازه دهید تا به خوبی رشد کند.
۲- تکثیر با روش قلمه زدن
- ابتدا برگی سالم را انتخاب کنید.
- با استفاده از ابزاری تیز و تمیز، قلمه را از گیاه جدا کنید.
- قلمه را به هورمون ریشه زا آغشته کنید.
- قلمه را در محیطی خشک نگهداری و در خاک بکارید.
پس از گذشت مدت زمانی گیاه ریشه میزند و رشد میکند.
خواص و کاربرد دارویی بی نظیر گل سیکلامن
به گفته محققان طب سنتی، طبع گل سیکلامن، بسیار گرم و خشک است. در ادامه میتوانید برخی از خواص گل سیکلامن ایرانی را مطالعه کنید.
باز کننده انسداد مجاری | افزایش ترشح شیر و عرق |
باز کردن انسداد مجاری کبد | مدّر و قاعده آور |
معالج یرقان | ضد سم |
قولنج | درد دندان |
توسط غده آدنوئید (زیرزمینی) گونه های اروپایی به عنوان یک ملین قوی برای تسکین درد تجویز می شود.
کمپرس های(ضماد) غده ای وی پادزهر داروهای سمی کشنده است و سموم را جذب می کند. مالیدن آب غده مخلوط با سرکه در جلوگیری از ریزش مو، نقرس، گرفتگی عصب و بیرون زدگی مقعد مفید است و مالیدن چشم با آب عسل در جلوگیری از پارگی چشم مفید است.
موارد منع مصرف گیاه سیکلامن
در صورت لزوم، باید به مقدار بسیار کم و تحت نظر پزشک مصرف شود.
مشکلات و بیماری گل سیکلامن
علت پژمردگی گیاه سیکلامن
- رطوبت کم
- ماده محلول زیاد در خاک
- درجه حرارت بالا
- کاهش روشنایی
این عوامل باعث ایجاد پژمردگی در گیاه میشود.
علت زردن شدن گل سیکلامن
- نیاز گیاه به کوددهی
- نور زیاد
- رطوبت کم
این عوامل میتواند باعث از بین رفتن رنگ اصلی گیاه شود. سوختن برگ ها یا توقف رشد آنها نشانه وجود نور زیاد در محیط گیاه است. به دلیل کمبود مواد مغذی و کمبود کود، گیاه جوان باقی مانده و ساقه ها رشد می کنند. استفاده از آب لیمو باعث ایجاد لکه سفید روی برگ ها می شود.
سوالات پر تکرار در خصوص نگهداری گل سیکلامن
آیا گل سیکلامن سمی است؟
سیکلامن ها اگرچه زیبا و دوست داشتنی هستند اما می توانند موجب مشکلات هاضمه در حیوانات خانگی ایجاد کنند. آن ها را از دسترس سگ ها و گربه ها خانگی دور نگه دارید.
خواص و کاربرد دارویی گل سیکلامن چیست؟
۱) سیمون و شوسترس
۲) باز کننده انسداد مجاری
۳) مدّر و قاعده آور
۴) ترشح شیر و عرق را افزایش میدهد.
روش تکثیر گل سیکلامن چگونه است؟
تولید مثل سیکلامن آسان نیست. با کاشت بذر در اواخر تابستان، اوایل زمستان سال آینده میتوانید روی گیاه خود گل ببینید. به طور کلی از کاشت تا گلدهی حدود ۱۵ ماه طول می کشد.
گل سیکلامن نماد چیست؟
عشق عمیق، همدلی و فداکاری و یک دشمن پنهان (این نماد به علت سمی بودن گیاه نامگذاری شده است.)
جمعبندی و اطلاعات گل سیکلامن
گل سیکلامن، گیاهی بسیار زیبا و تماشایی است. این گیاه زمستانه است و دلیل این اتفاق گلدهی برخی از گونههای آن در فصل زمستان است. اگر میخواهید محیط زندگی خود را پر از عطر و رنگ کنید، بهتر است گلدانهای زیبایی از این گیاه را در خانه نگهداری کنید. آیا تا کنون از این گل زیبا نگهداری کردهاید؟
تدوین:مینو غفوری ساداتیه
آدرس اینستاگرام:gooldono.stand.sidoos@
تلفن:09308743868