گل فیلوکاکتوس
گل فیلوکاکتوس یا اپیفیلوم (Epiphyllum)، گونهای از گیاهان اپی فیت و از خانواده کاکتوسها (Cactaceae)، بومی آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی است. نامهای رایج این گونهها شامل کاکتوسهای بالارونده، کاکتوسهای ارکیده و کاکتوسهای برگی هستند. ساقههای این گیاه، پهن و مسطح با 1 تا 5 سانتیمتر پهنا و 3 تا 5 میلیمتر ضخامت هستند. این گیاه دارای گلهای بزرگ و بسیار معطر، به قطر 8 تا 16 سانتیمتر، به رنگ سفید تا قرمز و با گلبرگهای متعدد است.
گلهای فیلوکاکتوس فقط در شب شکوفا شده و در سپیدهدم پژمرده میشوند. در این مطلب با گل فیلوکاکتوس و نحوه کاشت، آبیاری و نگهداری آن آشنا میشویم.
خاستگاه فیلوکاکتوس
خاستگاه گل فیلوکاکتوس، نواحی آمریکای مرکزی و جنوبی، بهخصوص کشورهای مکزیک و گواتمالا است. این نوع کاکتوس اولین بار در گواتمالا یافت شد و یابندگان، یک نمونه زنده از آن را به ایالات متحده فرستادند که در ۳ اکتبر ۱۹۱۲ در واشنگتن شاهد گلدهی آن بودند. این گونه در ارتفاعات ۱۵۰۰ تا ۱۸۵۰ متری از سطح دریا و گاهی روی صخره ها رشد میکند.
این گونه جزو اپیفیتها است و در جنگلهای ابری دیده می شود. در سی سال گذشته بهدلیل جنگلزداییهای مداوم برای تبدیل آنها به مزارع قهوه و زمینهای کشاورزی و دامداری، این گونه در معرض خطر قرار گرفته است. این گونه از اپی فیت کاملا به جنگل وابسته است و از بین رفتن جنگل منجر به از دست رفتن جمعیت این گلها میشود. علاوه بر این، در اطراف روستاها و شهرها، این گونه به دلیل جمعآوری بیش از حد در حال کاهش است. گل فیلوکاکتوس به صورت یک گیاه زینتی آپارتمانی یا گاهی طبیعی پرورش داده می شود.
در ادامه با فیلوکاکتوس و تصاویر انواع گل آن آشنا خواهیم شد.
در جدول زیر با فیلوکاکتوس بیشتر آشنا خواهیم شد:
نام علمی | Phyllocactus |
زادگاه | بومی آسیا |
نور | مکان آفتابی |
دما | حداقل دمای قابل تحمل ۰ درجه سانتی گراد |
آبیاری | نیاز آبی زیاد در طول فصل رشد |
ویژگیهای منحصربهفرد فیلوکاکتوس
مشخصات ظاهری گل فیلو کاکتوس، ساقههاي مسطح و تسمه مانند و دندانهدار در حاشيههای آن است که به صورت آويخته رشد ميکند. طول ساقههای این گیاه گاهی به ۴٠ سانتيمتر ميرسد. فیلوکاکتوس گياهي بادوام است که به خاطر گلهاي درشت و زيباي خود که از فروردين تا خرداد ميشکفند، جنبه تزئيني دو چندانی پیدا کرده است. گلهاي سفيد، صورتي يا سرخ فیلوکاکتوس به قطر ١۵ سانتيمتر در طول حاشيه دندانهدار ساقهها رشد میکنند.
فیلوکاکتوس یا ملکه شب یک اپی فیت استوایی است که در شب شکوفه میدهد. این گیاه یک لیتوفیت است؛ یعنی موجودی که در سطح گیاه دیگری رشد میکند و رطوبت و مواد مغذی خود را از باران، هوا و زبالههای جمع شده روی آن میگیرد. این عضو از خانواده کاکتوسها بیشترین گونه کشت شده در این جنس است.
گلهای سفید بزرگ، خودنمایی و بسیار معطر دارد که فقط یک بار در شب باز میشوند و معمولا فقط یک شب دوام میآورند. در صورت گردهافشانی، پس از گلها، میوههایی به طول ۵ اینچ، مستطیل شکل و به رنگ بنفش و قرمز روی آن رشد میکنند.
این کاکتوس در جنگلهای بارانی رشد میکند، بنابراین نسبت به بقیه کاکتوسها به آب بیشتری نیاز دارد. این گیاه در زیستگاه بومی خود، معمولا روی درختان هم رشد میکند، اما به راحتی میتوان آن را در گلدان پرورش داد. یک گیاه بالغ میتواند از بهار تا اواسط تابستان گل تولید کند.
نحوه آبیاری گل فیلوکاکتوس
آبیاری گل فیلوکاکتوس به این صورت است که خاک گلدان این گیاه باید همواره مرطوب باشد اما نباید در شرایط خیس و غرقابی قرار بگیرد. اگر خاک در شرایط غرقابی باشد، برگهای قسمت پایینی این گل زرد میشوند و میریزند و گیاه نسبت به پوسیدگی ریشه، حساسیت بیشتری خواهد داشت.
برای گیاهان جوانتر بهتر است بین هر دو نوبت آبیاری، سطح خاک گلدان تا حدودی خشک شده و پس از آن گیاه مجددا آبیاری شود. برای افزایش رطوبت اطراف گیاه هر چند روز یکبار باید عمل غبار پاشی را انجام داد. اما این عمل نباید در زیر نور مستقیم آفتاب انجام شود؛ چرا که در این صورت، بر روی برگها لکههای سوخته ایجاد خواهد شد.
فیلوکاکتوس؛ کاکتوس های مهاجر جنگلهای ابری!
همچنین اگر گل فیلوکاکتوس، برای مدت زمان طولانی در وضعیت تشنگی قرار بگیرد، ریزش برگها آغاز میشود. در صورت مشاهده چنین وضعیتی، گیاه را به مدت ۱۵ دقیقه در تشتی پر از آب قرار دهید. هنگام آبیاری خاک را کاملا خیس کنید و مرتبا آبیاری کنید. اجازه دهید قسمت بالای خاک بین دو آبیاری خشک شود. هنگامی که دما تا اواسط ۳۰ درجه سانتی گراد خنک شد، آن را به داخل بیاورید و آبیاری را در زمستان به ۱-۲ بار در ماه کاهش دهید.
خاک مناسب برای فیلوکاکتوس
خاک مناسب گل فیلوکاکتوس باید زهکشی آب خوبی داشته باشد. مناسبترین خاک برای این گیاه، مخلوطی از دو قسمت پیت ماس بهعلاوه یک قسمت خاک معمولی بههمراه یک قسمت شن و یا یک قسمت خاک معمولی و یک قسمت خاک برگ و در نهایت افزودن ۱۰ درصد شن است. گلدان گیاهان جوان را هر ساله باید عوض کنید. اما زمانی که گیاه بزرگ شده و تعویض گلدان آن سخت میشود، میتوانید خاک سطحی و رویین گلدان را با خاک غنی و نو جایگزین کنید.
کوددهی به گل فیلوکاکتوس
اگر برگهای جدید فیلوکاکتوس، ریز باشند، نشان میدهد که این گیاه دچار کمبود مواد غذایی شده است. کوددهی گل فیلوکاکتوس نیز به این صورت است که میتوانید از کودهایی همانند فرمول ۱۰-۱۰-۱۰ هر چهار هفته یکبار استفاده کنید. کوددهی بیش از اندازه به این گل نیز موجب قهوهای و لوله شدن نوک برگهای آن خواهد شد.
در زمان رشد این گیاه میتوانید از کودهای حاوی آهن و NPK مانند کود سه بیست استفاده کنید. در دوره گلدهي فیلوکاکتوس، میتوانید هر دو هفته يک بار از کود بدون نيتروژن، برای تقویت خاک آن استفاده کنید.
نحوه تکثیر گل فیلوکاکتوس
فیلوکاکتوسها معمولا به روش خوابانیدن ساقه تکثیر میشوند. در این روش از تکثیر گل فیلوکاکتوس ابتدا باید قسمتی از ساقه آن را کاملا بدون برگ کنید و آن را در درون خاک قرار دهید و با خاک روی آن را بپوشانید. این خاکی که فیلوکاکتوس در آن کاشته شده است، باید مرطوب نگهداشته شود تا به مرور زمان ریشهها شکل بگیرند و رشد کنند. بعد از شکلگیری ریشهها، که معمولا بین ۴ تا ۶ هفته طول میکشد، میتوانید ساقه آن را از گیاه مادری جدا کنید و در گلدانی جداگانه بکارید.
دیگر روش تکثیر گل فیلوکاکتوس، قلمهزنی است و از ساقههای آن میتوان قلمه تهیه کرد. قلمههایی که تهیه میکنید، بهتر است که حداقل دو عدد گره (ناحیه اتصال برگ به ساقه) داشته باشند. هنگام کاشت، حداقل یکی از این گرهها را باید در بستر خاک بکارید.
برای کاشت قلمهها میتوانید از خاک برگ با شن و یا کوکوپیت با پرلیت که به خوبی مرطوب هستند، استفاده کنید. گلدان محتوی قلمهها را باید در مکانی روشن اما به دور از نور مستقیم آفتاب با دمای حدود ۲۱ درجه قرار دهید. کشیدن پلاستیک و یا غبار پاشی در طی روز به حفظ رطوبت قلمهها کمک میکند و این مساله در ریشهزایی این گیاه اثر مثبت دارد.
آفات و بیماریهای گل فیلوکاکتوس
در صورت نگهداری صحیح گل فیلوکاکتوس، معمولا آفت خاصی در محیط داخلی خانه، این گیاه را تهدید نخواهد کرد. البته گاهی شاید کنههای تار عنکبوتی شپشک آردآلود و شته در اطراف این گیاه مشاهده شوند که از آفتهای اصلی این گیاه بهحساب میآیند.
همچنین در خاکهایی که زهکشی خوبی ندارند معمولا مشکل پوسیدگی ریشه ایجاد خواهد شد. بیماریهای قارچی در اثر آبیاری زیاد و رطوبت بالای خاک آن، میتوانند این گیاه را دچار پوسیدگی کنند. برای از بین بردن حشرات این گل، میتوانید از سموم حشرهکش مانند دیازینون استفاده کنید.
نور مورد نیاز گیاه فیلوکاکتوس
هنگامي که غنچههاي گل در بهار در حال تشکيل هستند بايد رو به نور خورشيد قرار گيرند. در غير اين صورت از بين ميروند. بهتر است که در کنار پنجره هاي آفتابگير و در تابستان در هواي آزاد نگهداري شود. در زمان رويش نياز به آبياري فراوان و در زمستان نياز بسيار کمي به آب دارد. پس از پايان گلدهي بهتر است ساقههاي بلند را کوتاه کرد تا گياه استراحت کند.
نحوه کاشت گل فیلوکاکتوس
بذرهای اپیفیلوم به طور گسترده به صورت تجاری در دسترس نیستند، اما گاهی اوقات میتوان آنها را به صورت آنلاین، اغلب به صورت هیبریدهای مخلوط، یافت. اگر میخواهید خودتان بذر این گل را تولید کنید، باید گلها را با دست گردهافشانی کنید. دو گیاه مختلف مورد نیاز است که هر دو به طور همزمان گل میدهند، در این صورت، گرده میتواند از یک گیاه به گیاه دیگر منتقل شود.
برای کاشت این گیاه، در بهار یا تابستان یک گلدان کوچک یا سینی بذر را با کمپوست کاکتوس پر کنید و دانهها را به طور یکنواخت روی سطح بپاشید. کمپوست را به آرامی با یک مهپاش ریز مرطوب کنید، سپس با یک لایه نازک سنگ ریزه بپوشانید. یک کیسه پلی اتیلن شفاف را روی گلدان قرار دهید یا آن را در یک پخش کننده قرار دهید و در دمای ۲۱ درجه سانتیگراد (۷۰ درجه فارنهایت) نگهداری کنید.
پس از ظاهر شدن جوانهها پوشش را بردارید. هنگامی که جوانهها زیاد شده و به اندازه کافی بزرگ شدند که به راحتی بتوانید از آنها نگهداری کنید، آنها را بیرون بیاورید. اپیفیلوم میتواند چهار تا هفت سال گلدهی داشته باشد.
دما و رطوبت مناسب فیلوکاکتوس
فیلوکاکتوسها گیاهانی حساس هستند و بیشتر آنها در دمای کمتر از ۱۰ درجه سانتی گراد (۵۰ درجه فارنهایت) زنده نمیمانند. این گیاهان بهتر است به عنوان گیاهان آپارتمانی یا در گلخانه گرم، در گلدان یا سبدهای آویزان رشد کنند. آنها را میتوان به طور موقت در تابستان به بیرون از خانه، به یک نقطه گرم و نیمه سایه منتقل کرد. در طول فصل رشد، از بهار تا پاییز، دمای مناسب گل فیلوکاکتوس، بالای ۱۵ درجه سانتیگراد (۶۰ درجه فارنهایت) است.
در زمستان، برای تشویق گلدهی، فیلوکاکتوس را به مکانی خنکتر، در دمای ۱۱-۱۴ درجه سانتی گراد (۵۲-۵۷ درجه فارنهایت) ببرید. هنگامی که جوانههای گل ظاهر شدند، آنها را به موقعیت معمول خود، در دمای ۱۵ درجه سانتیگراد (۶۰ درجه فارنهایت) یا بالاتر برگردانید؛ در این صورت آنهاهازز شکوفا میشوند. آنها را از رادیاتورها و دیگر منابع گرما و همچنین از بادهای سرد دور نگه دارید.
کاکتوسهای اپیفیلوم نورهای روشن و فیلتر شده زیادی را دوست دارند. اما اپیفیلومها را از آفتاب شدید ظهر، به خصوص در تابستان دور نگه دارید، زیرا میتواند آنها را بسوزاند. آنها به رطوبت متوسط تا زیاد نیاز دارند، بنابراین ظرف را در سینی شن مرطوب قرار دهید. سطح آب را زیر پایه ظرف نگه دارید تا کمپوست اشباع نشود. برای حفظ رطوبت مناسب، اعمال زیر را انجام دهید:
- از بهار تا پاییز، به خصوص در هوای گرم و خشک، برگها را به طور منظم مهپاشی کنید
- ظرف را در سینی شن مرطوب یا گلولههای خاک رس قرار دهید. سطح آب را زیر پایه ظرف نگه دارید تا کمپوست غرق آب نشود
- چندین گیاه کانتینری را با هم گروهبندی کنید تا به ایجاد یک میکرو اقلیم مرطوبتر کمک کنید
- مکان مناسب نگهداری فیلوکاکتوس در تابستان در فضای باز، در یک مکان سایه دار و محافظت شده از بادهای خشک است
تعویض گلدان اپیفیلوم
کاکتوسهای اپیفیلوم معمولا فقط زمانی گل میدهند که ریشههای آنها ظرف را پر کرده باشد، بنابراین تا حد امکان آنها را در گلدان قرار دهید. اگر نیاز به انتقال آنها به گلدان جدید دارید، پس از پایان گلدهی، از بهار تا پاییز، تعویض گلدان فیلوکاکتوس را انجام دهید و سعی کنید از ایجاد مزاحمت برای ریشه جلوگیری شود و آسیبی نبیند.
گلدانی را انتخاب کنید که فقط کمی بزرگتر از اندازه ریشه باشد، زیرا اندازه بیش از حد گلدان، میتواند از گلدهی جلوگیری کند. از کمپوست شل و با زهکشی سریع استفاده کنید، زیرا رطوبت طولانی در اطراف ریشهها میتواند منجر به پوسیدگی آنها شود. یک کمپوست استاندارد برای فیلوکاکتوس، با شن یا پرلیت افزوده، ایدهآل است.
کمپوست استاندارد را میتوانید با استفاده از سه قسمت کمپوست لومی مانند جان اینس شماره ۲، دو قسمت گریت یا پرلیت و یک قسمت کمپوستت چند منظوره بدون زغال سنگ نارس مخلوط کنید. هنگام جابجایی گیاه، اگر ساقههای بلند و دنبالهدار دارد که به راحتی آسیب میبینند، کاملا ملایم عمل کنید. گیاه را در گلدان جدید خود در همان سطحی قرار دهید که قبلا رشد می کرد. آن را به خوبی سفت کنید و کاملاً آب دهید.
هرس کردن گل فیلوکاکتوس
اگر ساقهها بیش از حد بلند شوند، میتوان آنها را قطع یا کوتاه کرد. شاخههای جدید معمولا درست در مکان برش رشد میکنند. پس از هرس نباید این گیاه را بیش از حد آبیاری کنید. ساقههای برش خورده را میتوان به عنوان قلمه برای رشد گیاهان جدید استفاده کرد.
تشویق اپیفیلوم به گلدهی
در زمستان، فیلوکاکتوس را به مکانی خنکتر، در حدود ۱۱-۱۴ درجه سانتیگراد (۵۲-۵۷ درجه فارنهایت) منتقل کنید. میزان آبیاری را کاهش دهید و کمپوست آن را فقط مرطوب نگه دارید. هرگز اجازه ندهید خاک گیاه کاملا خشک شود. مکان خنکتر و خشکتر اپیفیلومها را تحریک میکند تا جوانههای گل تولید کنند. پس از تشکیل جوانهها، گیاهان را به مکان طبیعی خود، در دمای بالای ۱۵ درجه سانتیگراد (۶۰ درجه فارنهایت) برگردانید و آبیاری معمولی را از سر بگیرید.
بسیاری از گل ها هستند که میتوانید آنها را در مناسبت های مختلف هدیه دهید مثل گل رز که میتوان آن را به عنوانیک گل برای روز پرستار تقدیم کرد، اما فیلوکاکتوس معمولا گیاهی تزئینی برای محل کار یا منزل شما عزیزان میباشد.
با کاشت و نگهداری گل فیلوکاکتوس زیبایی را به خانه خود دعوت کنید
گل فیلوکاکتوس یکی از زیباترین و خاصترین گیاهانی است که میتوانید در خانه کشت کرده و نگهداری کنید. شرایط کاشت این گیاه نسبتا آسان است و با تهیه بذر گیاه و رعایت نکات مربوط به پرورش آن، بهراحتی میتوانید آن را در خانه بکارید. فصل گل فیلوکاکتوس بهار و پاییز است و در این فصلها میتوانید شاهد زیبایی منحصربهفرد این گیاه باشید.
گل فیلو کاکتوس به چه مقدار نور نیاز دارد؟
این گل پرنوریست و به مکان آفتابی نیاز دارد.
گل فیلو کاکتوس به چه مقدار آب نیاز دارد؟
نیاز آبی این گیاه زیاد است و به آبیاری زیادی در طول رشد نیاز دارد.
حداقل دمای قابل تحمل فیلوکاکتوس چند درجه سانتی گراد است؟
حداقل دمای قابل تحمل ۰ درجه سانتیگراد است.
تدوین:مینو غفوری ساداتیه
آدرس اینستاگرام:gooldono.stand.sidoos@
تلفن:09308743868