گل ساکولنت سدوم(10گونه)
گل ساکولنت سدوم از گیاهان خانواده ساکولنتها به شمار میآید که در سراسر جهان بیش از ۶۰۰ گونه مختلف از آن یافت شده است.
گل سدوم با اسامی دیگری مانند گل یخی یا دم الاغی نیز شناخته میشود. بیشتر این گیاهان متعلق به کشور مکزیک هستند. در این مطلب قصد داریم تا به شرایط نگهداری و پرورش این گیاهان و همچنین ویژگیهای آنها بپردازیم و مهمترین انواع این گل زیبا را برای شما نام ببریم.
به باور علاقهمندان به نگهداری و پرورش گیاهان گل ساکولنت سدوم یکی از بهترین گیاهان آپارتمانی است که شما میتوانید در منزل خود از آنها نگهداری کنید. گل سدوم نیز مانند سایر انواع گونههای این خانواده بزرگ از مقاومت بسیار بالایی برخوردار است.
خصوصیات ظاهری گل ساکولنت سدوم
گل سدیوم با نام علمی SEDUM RUBROTINCTUM دارای برگهایی گوشتی و آبدار است که به طور معمول در فصل تابستان و پاییز شکوفا میشود پس میتوان نتیجه گرفت که گل سدوم یک گل بهاری به شمار نمیرود. با توجه به بحث ارتفاع میتوان گل یخی را در این گروه تقسیم بندی کرد. دسته کم ارتفاع که معمولا با حدود ۵ سانتیمتر ارتفاع شناخته میشوند و از آنها به عنوان کفپوش و خزنده استفاده میشود.
گل سدوم؛ گل یخی که در تابستان شکوفا میشود!
به باور بسیاری از کارشناسان این گونه از گل ساکولنت سدوم برای باغهای صخرهای بهترین گزینه به شمار میآیند. اما گروه بعدی گل سدیوم را گیاهانی با ارتفاعی در حدود ۳۰ سانتیمتر تشکیل میدهند. این دسته از گونههای گل یخی برگهایی دارند که قابل خوردن هستند. برای مثال در کشور انگلستان از برگ این گروه گیاهان در ساخت سالاد استفاده میشود.
نام گیاه | گل سدوم (گل دم الاغی، گل یخی) |
نام علمی | SEDUM RUBROTINCTUM |
زادگاه | مکزیک |
نوع برگ | گوشتی وآبدار |
انواع ساکولنت سدوم به همراه مشخصات آنها؛ تنوع بالا و شگفتانگیز
در بررسی گونههای مختلف گل دم الاغی ابتدا به سدوم اکر با نام علمی Goldmoss sedum) S. acre) اشاره میکنیم. این گونه دارای برگهایی کوچک با حالتی شبیه به خزه است که در اغلب موارد به رنگ سبز دیده میشود. گلهای گل ساکولنت سدوم زرد رنگ است و در اواخر فصل بهار ظاهر میشود.
ساقههای رونده گل ساکولنت سدوم دارای شاخههایی کوتاه به ارتفاع ۵ تا ۵.۷ سانتیمتر است. این گیاه به جهت پر کردن فضای خالی میان سنگفرشها، بین صخرهها و همچنین پوشاندن سطوح کوچک گزینهای بسیار ایدهآل است.
1) ساکولنت عروسکی یا sedum anglicum
نگهداری گل ساکولنت سدوم عروسکی کار مشکلی نیست، این گیاه به صورت خوشهای و ستارهای شکل تشکیل میشود که شکل بسیار زیبایی دارد. برگ های این کوچک و به شکل خزه هستند و در طبیعت به رنگ سبز با گل های سفید رنگ یافت میشوند.
به گل ساکولنت عروسکی معمولا به عنوان یک گیاه تزئینی نگاه میکنند. از این گیاه برای پر کردن فضاهای خالی میان سنگفرش ها یا صخره ها استفاده میکنند.
۲) ساکولنت غوره ای
گل ساکولنت غوره ای با نام علمی Curio rowleyanus در کنار ظاهر زیبا و عجیبش، راز جالبی را درون خود دارد. نگهداری ساکولنت غوره ای دشوار نیست و شما عزیزان میتوانید با رعایت برخی از نکات گیاه خود را در بهترین شکل خود ببیند.
ساکولنت غوره ای در برگ های توپی شکل سبز خود آب مورد نیاز خود را نگه میدارد تا در دوره بی آبی یا زمان های خشکی مقاومت کند. این گیاه برای بقا نیاز به محیط نیم سایه یا سایه نور دارد و همینطور آبیاری این گیاه باید در زمان خشکی سطح خاک باشد و تا زمانی که آب از زیر گلدان خارج شود باید آبیاری ادامه داده شود.
۳) سدوم مالتیسپز یا سدوم کاجی
گل سدوم مالتیسپز که با اسم های مختلفی مثل Miniature joshua یا Sedum multiceps شناخته میشود. این گیاه به صورت بوته ای رشد میکند که دارای برگ های گوشتی میباشد. این گیاه در فصول پائیز و زمستان رشد میکند. حداکثر رشد ساکولنت سدوم مالتیسپز 15 سانتی متر است که در آخر به یک درخت مینیاتوری خاص و زیبا تبدیل میشود.
این گیاه به شدت به سرما و یخندان حساس است اما حساسیتی نسبت به هوای گرما نشان نمیدهد.
4) سدوم مورگانیانوم آلبوم یا S.album
گل آلبوم دارای برگهایی با حالتی کم و بیش به شکل استوانه است که طولی در حدود ۱.۵ سانتیمتر دارند. این گونه از گیاهان یخی در برخی از موارد به رنگ سرخ در میآیند. در ابتدای فصل تابستان خوشههایی از این گل به رنگ سفید و یا صورتی متمایل میشوند.
۵) سدوم مورگانیانوم لینر
گل لینر یکی از گونههای خاص گل یخی است که بومی کشور ژاپن است. این گونه از گیاهان لینر میتوانند به ارتفاعی در حدود ۳۰ سانتیمتر برسند. لینرها برگهایی باریک دارند دارند که در صورت مساعد بودن شرایط محیطی طول هر یک از آنها میتواند به ۵.۲ سانتیمتر برسد. در انتهای فصل بهار و اوایل فصل تابستان خوشههای این گل به رنگ زرد متمایل میشوند.
۶) گل ساکولنت سدوم سپوریوم
گل ساکولنت سدوم سپوریوم بومی مناطق شمالی ایران و ترکیه و به خصوص مناطق شمالی قفقاز است. این از گیاهان سوم دارای برگهایی گرد و ضخیم به طول و پهنای ۵.۲ سانتیمتر است. سدوم سپوریوم ساقههایی با حالت رونده دارد به شکل طوقهای و کم تراکم است. خوشههای متراکمی از گل ساکولنت سدوم سپوریم در انتهای فصل تابستان ظاهر میشوند که دارای برگهایی برنزه و در برخی از موارد صورتی است.
۷) گل ساکولنت سدوم کنفوسوم
گل سدوم کنفوسوم دستههایی زیبا از ساقههایی با حالت پهن شونده دارد که در بهترین حالت ارتفاع آنها میتواند به ۱۵ تا ۳۰ سانتی متر برسد. برگهای این گونه شبیه به زبان است که هر کدام از آنها در حدود ۴ سانتیمتر طول دارند و به رنگهای سبز روشن و براق دیده میشوند. گلهای بهاره این گیاه به رنگ زرد هستند و دارای خوشههایی متراکم هستند.
۸) گل ساکولنت سدوم سدیفورم
گل ساکولنت سدوم سدیفورم بومی کشورهای حوزه دریای مدیترانه است و دارای برگهایی باریک و با حالت ضخیم است. این گونه از گیاهان یخی غالبا به شکل آبی خاکستری یافت میشوند و هر کدام از آنها در حدود ۴ سانتیمتر طول دارند. گلهای تابستانه سدوم سدیفورم به رنگ سفید متمایل به سبز است.
۹) سدوم قرمز رنگ
یکی از محبوبترین گونههای گیاهان سدوم مورگانیانوم ، سدوم قرمز رنگ است که برگهایی با حالت استوانهای دارد که طول هر یک از آنها در حدود ۵.۲ سانتیمتر است. این گونه از گیاهان به صورت کاملا محکمی بر روی ساقههای خزنده تشکیل میشوند و میتوانند پوششی به ارتفاع ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر را تشکیل دهند. هر کدام از برگهای سبز سدوم قرمز رنگ در انتها به رنگ قهوهایی متمایل به قرمز هستند. اگر سدوم قرمز را در آفتاب کامل قرار دهید این امکان وجود دارد که برگهای آن به رنگ قرمز برنزه درآیند.
10) گل سدوم سنگی (sedum rocky)
گل سدوم سنگی عاشق فصل تابستان است و با توجه به مقاومت بالای خود میتواند سرما را تا حدی تحمل کند. دمای مطلوب این گیاه آب و هوای خشک تا متوسط است. زمان شکوفایی گل های زرد رنگ زیبای سدوم سنگی فصل تابستان میباشد. ارتفاع گل سدوم سنگی به بالای ۱۵ سانتی متر نخواهد رسید. این گیاه به نور زیاد و به صورت غیر مستقیم نیاز دارد.
نیازهای گل ساکولنت سدوم برای مراقبت و نگهداری
همانطور که در ابتدای مطلب نیز به آن اشاره کردیم که سدوم مورگانیانوم واریتههای مختلفی در سرار جهان دارد که میتوانید آنها را در نواحی کوهستانی و نواحی ساحلی پیدا کنید. کارشناسان و علاقهمندان به پرورش گیاهان بر این باورند که به طور کلی نیازهای اعضای این خانواده همانند یکدیگر است.
گل یخی به چه میزان آبیاری نیاز دارد
اصولا گل ساکولنت سدوم گیاهی با توقع بسیار کم در آبیاری است که میتواند خشکی بستر را تا حد قابل توجهی تحمل کند. این گیاهان به صورت طبیعی تمایلی به خاکهای مرطوب ندارند. پیشنهادی که در این زمینه ما برای شما داریم این است که آنها را در طی فصول بهار و تابستان آبیاری کنید. در این بین اما نکته مهمی که لازم است به آن اشاره کنیم این است سعی کنید در فصل زمستان تا حد امکان آبیاری آنها را کاهش دهید.
از اصلیترین دلایل پوسیدگی ریشه سدوم مورگانیانوم در محیط خانه آبیاری بیش از اندازه است. از طرفی این مسئله نباید به آبیاری کم و خشکی آن منجر شود. تحت چنین شرایطی برگها چروکیده و کوچک خواهند شد زیرا گیاه از ذخایر آبی که درون برگها وجود دارد استفاده خواهد کرد. ادامه چنین شرایطی میتواند حتی در موارد شدیدتر سبب ریزش برگها شود. در نتیجه بهتر است که ابتدا سطح خاک گل ساکولنت سدوم را به خوبی بررسی کنید و زمانی که متوجه خشکی بستر خاک شدید به گیاه آب بدهید.
فراهم کردن محیطی با نور کافی
به طور کلی گل ساکولنت سدوم گیاهی با تمایل شدید نسبت به نور است. برای رشد این گیاهان در طول روز حداقل به مدت ۴ ساعت به نور مستقیم خورشید نیاز دارند. برخی از واریتههای سدوم میتوانند در مکانی با نیم سایه نیز به رشد خود ادامه دهند. اما در کل بهتر است که تا حد امکان آنها را در سایه قرار ندهید، زیرا رشد مطلوبی نخواهند داشت.
دمای استاندارد محل نگهداری گل ساکولنت سدوم
برخی از این گیاهان میتوانند هوای سرد را به خوبی تحمل کنندو برخی دیگر به سرما حساسیت بسیار زیادی را نشان میدهند. به عنوان نمونه برخی از این گونهها میتوانند دمای تا منفی ۶ درجه سانتیگراد را تحمل کنند. حتی مشاهدات میدانی نشان میدهد که گونهای مانند sedum linear variegatum میتواند برودت هوا را دمای منفی 17 درجه سانتیگراد تحمل کند.
این در حالی است که سایر گونهها حتی در دمای منفی ۵ درجه سانتیگراد از بین میروند. برخی از گونهها مانند sieboidii mediovariegatum و Morganianum از گل ساکولنت سدوم مورگانیوم های مطرح و زینتی هستند که در طول فصل تابستان میتوانند بازه دمایی بین 18 تا 21 درجه و در فصل زمستان بازه دمایی بین 4 تا 5 درجه سانتیگراد را تحمل کنند. اما توجه داشته باشید که بهتر است در طول زمستان مکانی گرم برای آنها فراهم کنید.
شرایط خاک ساکولنت سدوم
گل یخی به خاکی سبک با زهکشی بسیار خوب نیاز دارد و میتواند خاکهای فقیر را هم تحمل کند. یکی از مهمترین عوامل رشد نامطلوب گیاه استفاده از خاکهایی است که سرشار از مواد غذایی هستند. وجود خاک رس در این گیاهان موجب سنگین شدن این خاکها میشود.
از جمله ترکیباتی که برای بستر خاک مورد نیاز است میتوانیم به یک قسمت پیت ماس، یک قسمت شن، ۳۰ پیت ماس و ۱۰ درصد ورمی کمپوست اشاره کنیم. این ترکیبات را بهتر است در عمق ۳۰ تا ۳۷ سانتیمتری زمین قرار دهید. به منظور تقویت هر چه بیشتر گیاه میتوانید در فصل بهار لایه بسیار نازکی از کمپوست را در اطراف گیاه پخش کنید تا بتوانند به تدریج از این مواد استفاده کنند.
نحوه کوددهی گل یخی
به منظور کوددهی سدوم مورگانیانوم میتوانید از کودهای ۲۰/۲۰/۲۰ از آغاز فصل بهار تا ابتدای فصل پاییز به صورت سه هفته یک بار استفاده کنید. برای گیاهانی که جوانتر هستند پیشنهاد میکنیم تا از کودهایی با میزان نیتروژن کمتر استفاده کنید.
در صورتی که بتوانید خاکی غنی برای گل یخی فراهم کنید میتوانیم به شما اطمینان بدهیم که نیازی به کوددهی آنچنانی نخواهید داشت.
برای تحریک رشد گیاه ساکولنت سدوم با استفاده از کوددهی نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که کوددهی بیش از حد میتواند موجبات پوسیدگی ریشه و به طور کلی نابودی گیاه را فراهم کند. هنگامی که ریشههای گیاه از منافذ زیر گلدان بیرون آمد میتوانید در اولین فرصت گلدان آن را تعویض کنید.
روشهای مختلف تکثیر گل سدوم
گل ساکولنت سدوم مورگانیوم با استفاده از بذر، قلمه برگ، قلمه ساقه و همچنین تقسیم بوته تکثیر میشود. بذرها را میتوانید در بستر پیت ماس بکارید. روش قلمه زدن به این شکل است قلمه ساقه را به گونهای باید ایجاد کنید که طول آن بین ۸ تا ۱۰ سانتیمتر و حداقل دارای ۳ عدد برگ باشد. تحت چنین شرایطی گیاه زودتر ریشه خواهد داد. دو برگ آخر را از نیمه آن قطع کنید تا تنها یک برگ در انتها باشد.
تکثیر به روش تقسیم بوته گل ساکولنت سدوم
آن دسته از گیاهان بزرگتر که دارای تراکم بوته هستند را میتوانید با استفاده از این روش در فصل پاییز و یا ابتدای فصل بهار تکثیر کنید. تقسیم بوته به باور کارشناسان روشی است که باید طی هر ۴ الی ۵ سال اجرا شود تا گیاه بتواند رشد مطلوبی داشته باشد.
تکثیر گل ساکولنت سدوم با استفاده از قلمه برگ
در تکثیر گل یخی به روش قلمه برگ ابتدا برگها را باید از انتهای متصل به ساقه به دقت جدا کنید. پس از یک روز استراحت در مکان سایهدار گیاه را بر روی سطح خاک نرم و مرطوب قرار دهید به نحوی که قسمت روی برگ آن به طرف بالا باشد. در این زمان با کمک افشانهد باید سطح خاک را همواره مرطوب نگه دارید.
طریقه هرس کردن گیاه سدوم مورگانیوم
گل سدوم را میتوانید به راحتی پس از اتمام دوران گلدهی هرس کنید و ساقههای اضافی آن را به خصوص آنهایی که در قسمتهای مرکزی گیاه را شلوغ کردهاند یا بیش از اندازه بلند شدهاند را کوتاه کنید. توجه کنید در صورتی که ششدت عمل شما در این زمینه بیش از اندازه باشد گل سدوم دچار شوک خواهد شد. بنابراین اگر قصد دارید تا گل ساکولنت سدوم را هرس شدید کنید باید تا فصل پاییز صبر کنید. البته این عمل موجب به تعویق افتادن گلدهی تا سال آینده میشود.
برخی از بیماریها و آفاتی که گل ساکولنت سدوم مورگانیوم را تهدید میکنند
به عنوان مثال بیماری لکهبرگی در اثر فعالیتهای عوامل قارچی مانند انتراکتوز، سرکوسپورت و سپوتوریا در شرایطی که آبیاری بیش از اندازه باشد ایجاد میشود. در اثر این بیماری در گل سدوم لکههایی به رنگ سیاه و خاکستری بر روی برگها دیده میشود. همچنین پوسیدگی ریشه در گل سدوم در اثر فعالیتهای عوامل قارچی مانند ریزوکتونیا و فوزایوم را خواهیم داشت که میتواند باعث سیاه شدن و قهوهای شدن قسمتهای پایینی ساقه بشود.
ساکولنت سدوم؛ گیاهی که از داشتن آن پشیمان نمیشوید
نگهداری و مراقبت از گیاهانی مانند گل ساکولنت سدوم مورگانیوم از بهترین انتخابها برای افرادی است که در زمینه پرورش گل و گیاه و به صورت کلی باغبانی مبتدی هستند یا فرصت کافی برای رسیدگی به گیاهان خود ندارند. این گیاهان به دلیل خصوصیات مقاومتی که در این مطلب به آن اشاره کردیم جزو گیاهانی طبقهبندی میشوند که کم توقع هستند و نیاز به شرایط پیچیده برای مراقب و نگهداری ندارند. در نتیجه میتوانید آنها را به راحتی در منزل خود نگهداری کنید.
گل ساکولنت سدوم به راحتی توسط کاشت بذر یا قلمه ساق تکثیر میشود و از ابتدای فصل بهار تا اواسط فصل پاییز میتواند دوران گلدهی دائمی داشته باشد و طی مدت زمان کوتاهی فضای بسیار بزرگی از منزل شما را پوشش دهد. اگر میخواهید به عنوان اولین تجربه از نگهداری گیاهان، تجربهای دوستداشتنی داشته باشید، پیشنهاد ما به شما گل سدوم است.
نگهداری و مراقبت از ساکولنت سدوم برای چه سطح از باغبانان مناسب است؟
گزینهی مناسبی برای باغبانان مبتدی یا افرادی که فرصت کافی برای رسیدگی به گیاهان خود ندارند.
ساکولنت سدوم به چه روش هایی تکثیر میشود؟
به روش کاشت بذر یا قلمه ساق تکثیر میشود.
برای رشد و تغذیه گل سدوم از چه کودی در چه زمانی باید استفاده کنیم؟
برای رشد و تغذیه گل سدوم کودهای ۲۰/۲۰/۲۰ از آغاز فصل بهار
از اصلیترین دلایل پوسیدگی ریشه گیاه گل سدوم چیست؟
آبیاری بیش از اندازه گیاه یکی از دلایل پوسیدگی ریشه میباشد.
تدوین:مینو غفوری ساداتیه
آدرس اینستاگرام:gooldono.stand.sidoos@
تلفن:09308743868