گیاهان گوشتخوار (11گونه)
گیاهان گوشتخوار (Carnivorous plant) از جمله گیاهانی هستند که دارای ساختار و طبیعت متفاوتی بوده و البته ماجراهای هیجان انگیزی که از آنها شنیدهایم نیز با گزافه گویی زیادی همراه بودهاند. در این مطلب با ما همراه باشید تا در خصوص انواع گیاه گوشتخوار، بیشتر بدانیم.
گیاه گوشت خوار چیست؟ و انواع گیاه گوشتخوار
گونههای گیاهان گوشتخوار، گیاهانی هستند که با به دام کشیدن جانوران، آنها را بلعیده و هضم میکنند. به طور مثال از جمله جانورانی که طعمه این گیاهان میشود، میتوان به انواع حشرات، پرندگان و در برخی موارد موش ها اشاره کرد.
گیاهان گوشتخوار بسیار زیادی در سراسر جهان، به ویژه کشورهای آفریقایی وجود دارند؛ که در ادامه به معرفی برخی از آنها اشاره میکنیم. جالب است بدانید که نزدیک به ۶۰۰ گونه گیاه گوشتخوار در سراسر جهان وجود دارد و امروزه برخی از آن ها، به عنوان گل آپارتمانی، در خانه های ما جا دارند.
1- گیاه گوشتخوار شبنم خورشیدی (Drosera)
- شبنم خورشیدی یا دروزا، ۲۰۰ گونه مختلف دارد.
- عرض این گل گوشت خوار، ۱۰ سانتی متر است.
- رنگ این گیاهان گوشت خوار، سبز و سرخ است.
این گیاه دارای برگ های کرک دار است و تارهای سوزنی از جمله ویژگیهای شاخص این گیاه زیبا است. یکی از دلایلی که این گیاه برای حشرات جذاب است، طعم و عطری است که از خود ساطع میکند.
همین امر باعث شده که حشرات به سمت آن حمله ور شوند و به دام این گیاه خطرناک اسیر شوند.
2- گیاه گوشتخوار ساراسنیا (Sarracenia)
- این گیاه گوشتخوار بزرگ، ظاهری شبیه به شیپور دارد.
- رنگ گل ساراسنیا، بسیار متفاوت و جذاب است.
- طول برگهای این گلهای گوشتخوار، ۴۰ سانتی متر است.
گیاه ساراسنیا، ظاهری بسیار متفاوت با دیگر گیاهان گوشتخوار دارد. روش جذب حشرات در این گیاه هم از طریق شهد شیرین و رایحه خوش است. درواقع حشرات گول بوی خوش این گیاه را میخورند به آن نزدیک میشوند و سپس دار فانی را وداع میگویند.
گیاهان گوشتخوار به جای مغز، حافظه کوتاه عملی دارند که به آن ها در شکار کمک میکند.
نکته جالبی که در مورد این گیاه وجود دارد، میل زیاد آن به پرخوری است این گیاه به راحتی میتواند میزان زیادی از حشرات را در یک شبانه رو تجزیه و میل کند.
3- گیاهان شکارچی؛ گل رنگین کمان (Byblis)
- گیاهی با ظاهر زیبا و رنگی
- برخی گونه های این گیاه، آبزی و بیابانی است.
- گیاهی پرزدار است.
گل رنگین کمان جزء مشهورترین گیاه گوشتخوار است. ظاهر متفاوت این گیاه یکی از دلایل فریب خوردن حشرات است، ظاهر زیبا و متفاوت و البته بوی شیرین غدهای چسباننده رویی ساقه گل رنگین کمان باعث شده تا حشرات به خصوص حشرات آبزی به سمت گیاه حرکت کنند.
این گیاه زیبا از طریق ساقه حشرات را جذب و دفع میکند.
البته گیاه هم از خیر توطمههای خوش مزه خود نمیگذرد و همه آن را هضم میکند. همانطور که اشاره کردیم این گیاه هم گونهای بیابانی و هم آبزی است.
4- باتِرورت یا گیاه کرهای (Pinguicula)
- محل رشد: روی صخرهها
- رنگ گیاه: سبز به همراه بنفش تیره
- باترورت دارای دو غده یکی برای جذب و دیگری برای هضم است.
یکی دیگر از انواع گیاهان گوشتخوار، گیاه کرهای است. علت نام گذاری این گیاه به این نام، قابلیت چسبانکی آن است.
این گونه هم مانند بسیار دیگری از گونه ها برای جذب حشرات از سلاح شیرین و چسبنده بودن برگهای خود کمک میگیرد. سرعت این گیاه در جذب و دفع حشرات بسیار بالا است.
روند جذب و هضم کردن باترورت
روند هضم کردن باترورت به این صورت است که پس از اینکه حشره به برگهای گیاه چسبید، باترورت شروع به لوله کردن برگها میکند و تا زمانی که گیاه به صورت کامل هضم نشود، برگهای حشره را رها نمیکند.
5- انواع گیاهان حشره خوار؛ بلدورت (Bladderwort)
- محل رشد: مرداب + برکه
- ارتفاع شاخه ها؛ ۹۰ سانتی متر است.
- این گونه گیاهی آبزی است.
این گیاه، با توجه به این که آبزی است در آبهای کم عمق میتواند زندگی کند. نکته جالب این گیاه این است که بلدورت، گیاهی بدون ریشه است و در آب شناور است.
روند جذب و هضم حشرات توسط بلدورت
این گل گوشتخوار، دارای برگهای کیسه دار است که در سطح مرداب در حرکت است و حشرات آبزی را به سمت برگ خود جذب میکند.
گیاه گوشتخوار افسانه ای ترسناک و قدیمی است که امروزه به دوستی همدل برای انسان تبدیل شده است.
زمانی که حشره به سمت کیسه هدایت شد درب کیسه بسته میشود. درون کیسه آنزیمهایی ترشح میشود و گیاه حشره را هضم میکند.
این گیاه میل زیادی به خوردن دارد؛ به همین دلیل در زمانهای کوتاه میتواند حشرههای بسیار زیادی را شکار و میل کند.
6- انواع گیاه گوشتخوار؛ آسیاب آبی (Aldrovanda)
- گیاهی شبیه به یک آسیاب است + برگ های این گیاه دور یک هسته مرکزی هستند.
- محل رشد: روی آب + گیاهی آبزی
این گیاه آبزی به راحتی گیاهان را به دام میاندازد، و با آروارههایی که دارد آن ها را یک لقمه میکند. آناتومی آرواره این گیاه شباهت بسیار زادی به گیاه ونوس دارد.
گیاهان گوشتخوار چگونه شکار می کنند؟
طعمههای آن نیز به جای حشرات، مهره داران ریزنقش آبزی هستند. پس از نزدیک شدن این مهره داران آبزی به آسیاب آبی، گیاه خیلی به سرعت جانور را به دام انداخته و آن با میبلعد.
۷- گل گوشت خوار غول پیکر؛ گل بد بو (amorphophallus titanium)
- بوی این گیاه بسیار بد است؛ به همین دلیل آن را با نام گل جسد هم میشناسند.
- رشد این گیاه به روزی ۱۰ سانتی متر هم میرسد.
این گیاه در میان گیاهان گوشتخوار ترسناک بسیار مشهور است و علت شهرت آن نیز ابعاد بزرگ گیاه و همین طور شایعه انسان خواری آن است.
البته بزرگترین گل گوشتخوار جهان، که واقعا گل بد بو یا گل جسد تا به حال انسان خورده باشد یا نه، به راستی محل تردید است؛ اما این گیاه یکی از عجایب طبیعت زمین محسوب میشود. به این ترتیب باید گل بدبو یا بزرگترین گیاهان گوشتخوار جهان بدانیم.
به هر ترتیب گل بد بو یا گل جسد در مقایسه با دیگر گیاهان گوشتخوار، طعمههای بزرگتری داشته و عجیب نیست که حیواناتی چون خرگوش در دام آن گرفتار شوند.
8- گل گوشتخوار کوزهای (Nepenthes)
- محل رشد: مرداب و حوالی مردابها
- این گیاه ظاهری شبیه به کوزه دارد.
- این گیاه ۱۲۰ گونه متفاوت دارد.
یکی دیگر از انواع گیاهان شکارچی، گل کوزه ای است. این گیاه ظاهری خاص و متفاوت دارد و جزء گیاهان آپارتمانی نیز به حساب میآید و ان را میتوانید در خانه ها نیز نگهداری کنید اما شرایط نگهداری این گیاه را باید به خوبی در نظر داشته باشید.
برای آن دسته از افرادی که یک تصور عینیتر از گیاهان گوشتخوار داشته و آنها را گیاهانی بزرگ در ذهن میآوردند، گیاه کوزهای چیزی شبیهتر به این تصورات است.
این گیاه برای رشد نیاز به رطوبت فراوان دارد.
جالب است بدانید که این گیاه کمی وحشیتر از دیگر گیاهان مشابه خود بوده و طعمه آن به جای حشرات، میتواند قورباغه، مارمولک، موش و مانند آنها باشد.
9- انواع گیاهان حشره خوار؛ ونوس (Venus Flytrap)
- ونوس برای خوردن غذای مورد نظر اسید ترشح میکند.
- آرواره های این گیاه هنگام به دام انداختن طعمه باز و بسته میشود.
- پس از ۴ الی ۵ بار شکار کردن، برگه ها از بین می رود و برگ جدید رشد می کند.
این یکی شباهت زیادی به گیاهان گوشتخواری دارد که در فیلمها دیدهایم، با این تفاوت که آن قدرها که انتظار داریم بزرگ نیست.
ونوس گلهایی شبیه به آرواره داشته که باز و بسته میشوند. زمانی که طعمه داخل این ساختار شبیه به یک دهان خونخوار قرار بگیرد، آروارهها بسته شده و طعمه به دام خواهد افتاد.
گیاهان گوشتخوار میتوانند طیف وسیعی از حشرات و جانوران کوچک را برای تامین نیازهایشان شکار کنند.
البته قرار نیست که انسان یا حیوان بزرگی در دام این گیاه افتاده و یک حشره نیز برای آن کفایت خواهد کرد.
10- گیاهان گوشتخوار خانگی؛ بروچینیا (Brocchinia)
- این گیاه از خانواده آناناس ها است.
- حشرات پس از جذب به درون این گیاه از طریق، فسفاتاز دفع میشوند.
این گیاه گونهای از انواع گل گوشت خوار و بسیار خطرناک برای حیوانات است که میتواند آن ها را به راحتی به خود جذب کند.
گل های گوشتخوار مانند بروچینیا چگونه طعمه را جذب و هضم میکنند؟
چیزی که باعث میشود حشرات به دام گیاه گوشتخوار بروچینیا بیفتند، آب معطری است که در حفره برگهای بلند خود دارد و باید برای حشرات، آن را یکی از گیاهان گوشتخوار ترسناک بدانیم.
همین طور این کاسههای داخل برگها، موجب انعکاس نور ماورای بنفش آفتاب شده و حشرات را به سمت خود جذب میکند. با نزدیک شدن حشره به سمت بالایی کاسه، میتوان گفت که شکار انجام شده؛ زیرا راه برگشتی برای حشره وجود ندارد. لغزنده و چسبناک بودن این قسمت از گیاه، باعث میشود که حشره همان جا گیر کرده و خیلی سریع به داخل کاسه یا بهتر بگوییم حفره پایین بیفتد.
11- گل های گوشتخوار؛ سفالوتوس (cephalotus sp)
- ظاهری شبیه به کوزه دارد.
- کیسه این گیاه به رنگ سبز + زرد + قرمز است.
- محل رشد این گیاه: باتلاق + مرداب
این گیاه، از گیاهان گوشتخوار مگس خوار بوده و چندین ساختار شبیه به کوزه تشکیل شده که داخل آن از آب معطر و چسبناکی پر است. این آب حشرات را به دام انداخته و پس از وارد شدن، امکان خروج آنها وجود ندارد.
سوالات شما در خصوص انواع گیاهان گوشتخوار
گیاهان گوشتخوار چگونه طعمه را هضم می کنند؟
پس از شکار طعمه، آنزیمهایی از گیاه ترشح میشود که موجب هضم و تجزیه طعمه خواهد شد.
گیاهان گوشتخوار چگونه شکار می کنند؟
این گیاهان با توجه به رایحه و طعم شیرینی که دارد، حیوانات را به سمت خود میکشاند. سپس آن ها را در خود اسیر و نوش جان میکند.
غذای گیاهان گوشتخوار چیست؟
اکثر این گیاهان از حشرات و حیوانات تغذیه میکنند.
عمر گیاهان گوشتخوار چقدر است؟
به طور کلی عمر گیاهان گوشتخوار متفاوت بوده، اما در مقایسه با گیاهان معمولی طول عمر کوتاهتری دارند.
چرا بعضی از گیاهان گوشتخوار هستند؟
جالب است بدانید که نخستین بار فقر مواد مغذی برای گیاهان، باعث تبدیل شدن آنها به چرخه گوشتخواران شد.
نظر ما در خصوص انواع گیاهان گوشتخوار
در بالا به معرفی مشهورترین گیاهان گوشتخوار اشاره کردیم. همانطور که مشاهده کردید بیشتر این گیاهان تنها حشره خوار بوده یا جانوران بسیار ریز، کرم و لاروها را به عنوان طعمه خود انتخاب میکنند. با این حساب به نظر میرسد که افسانههای خورده شدن انسان ها توسط گیاهان، در حد همان افسانه باقی بماند. شما چه نظری در این باره دارید و چه نوع گیاهان گوشتخوار دیگری را میشناسید که در این فهرست نیامده باشد؟
تدوین:مینو غفوری ساداتیه
آدرس اینستاگرام:gooldono.stand.sidoos@
تلفن:09308743868