گل انگشتانه (4گونه)

انگشتانه یکی از گیاهان زیبای موجود در طبیعت و از خانواده بارهنگیان است. انگشتانه خود را با گل‌های کوچک، رنگی‌اش به رخ دیگران می‌کشد. رنگ بنفش، صورتی و سفید را می‌توانید در این گیاه زیبا و دوست داشتنی ببینید.

به جز این زیبایی، فواید مختلف دیگری نیز برای این گیاه عنوان شده که از نمونه‌های آن می‌توانیم به پیشگیری از بیماری‌های قلبی اشاره کنیم. این مطلب یک راهنمای کامل برای علاقه مندان به نگهداری و خواص و مضرات گل انگشتانه است.

مشخصات گل انگشتانه

خصوصیات گل انگشتانه که او را متمایز کرده است…

انگشتانه در میان انواع گل وبومی کشورهای اروپایی است. البته بیشتر آن را در قسمت غربی این کشورها می‌بینیم. این گیاه شامل برگ و گل‌هایی است که ظاهرشان با دیگر گیاهان زینتی موجود در طبیعت متفاوت است:

برگ‌ها در آن به صورت شیاردار بوده و کاملا مرتب در کنار یکدیگر قرار گرفته‌‌اند. طول آنها بین ۱۰ تا ۳۵ سانتی متر بوده و عرضی برابر با ۵ تا ۱۲ سانتی متر دارند. اگر به برگ‌های این خانواده در کنار هم نگاهی بیاندازید، شاهد طیف رنگ‌های مختلف از خاکستری تا سفید خواهد بود. ویژگی دیگر برگ‌ها نیز وجود پرزهای زهاری و غده‌ای در سال‌های اولیه زندگی اوست که کاملا روی آن را می‌پوشاند. زمانی که گیاه شما در سال‌های اولیه زندگی خود قرار گرفته برگ‌هایش را به فرم طوقه‌ای خواهد بود، اما از سال‌های بعدی دیگر به شکل خوشه‌های آویزان در خواهند آمد.

گل‌ها در گیاه انگشتانه به صورت خوشه‌ای بوده و محل رویش آنها در انتهای ساقه است. گلبرگ‌هایی که این گل را تشکیل می‌دهند، فرمی شبیه زنگوله دارند. جایگاه برخی از آنها در طول ساقه بوده و فرمشان به صورت آویزان است. اگر به مناظق رویش انگشتانه بروید، تنوع بالایی از رنگ گلبرگ‌هایش را خواهید دید که در این میان می‌توانیم به ارغوانی، سفید، زرد، صورتی و قرمز اشاره کنیم. در برخی از گونه‌ها، گل تک رنگ و در برخی دو رنگ است. فصل گل دهی انگشتانه در بهار دومین سال زندگی اوست.

۵ قدم برای کاشت و پرورش انگشتانه

تنها زمانی می‌توانید زیبایی‌های گیاه خود را ببینید که شرایط نگهداری گل انگشتانه را رعایت کرده باشید. نکات زیر مواردی برای نیازهای انگشتانه و رشد بهتر آن است:

بهترین تغذیه انگشتانه

افزودن ازت و فسفر برای نگهداری از گل انگشتانه سبب افزایش عملکرد و افزایش سطح برگ می شود. کوددهی انگشتانه را ماهی یک بار انجام دهید.

نور مناسب انگشتانه

انگشتانه گیاهی نورپسند است، اما نه به طور مستقیم و زیاد! مکانی با نور زیاد و کمی سایه می‌تواند برای زندگی و رشد انگشتانه مناسب باشد. به جز نور انگشتانه، دمای مناسب انگشتانه نیز باید رعایت شده و در بهترین حالت بین ۵ تا ۱۵ درجه سانتیگراد است. برای جا به جایی گل انگشتانه حتما در فصل های سرد تر این کار را انجام دهید.

هرس انگشتانه

بهترین زمان برای هرس انگشتانه پس از فصل گلدهی است. باید شاخه‌های پیر و پژمرده را در این فرایند جدا کنید.

خاک انگشتانه

برای مراقبت از انگشتانه، باید به محل زندگی او نیز توجه کنید. بهترین فضا برای رشد این گیاه، خاکی است که به صورت ارگانیک باشد. البته pH کمی اسیدی نیز برای این گیاه مناسب است. البته نباید از زهکشی و رطوبت آن نیز غافل شوید. این گیاه به نیتروژن موجود در خاک علاقه مند است. بهتر است هر سال یک لایه نازک از کمپوست به خاک آن اضافه کنید چرا که این کار باعث تقویت گل انگشتانه خواهد شد.

آبیاری مناسب انگشتانه

نیاز انگشتانه به آب اما در بالاترین سطح خود قرار گرفته است چرا که رطوبت پسندی از ویژگی‌های این گیاه است. بنابراین برای رشد صحیح به هیچ عنوان نیاید اجازه دهید تا خاک گیاه خشک شود. آبدهی به گل انگشتانه باید به درستی انجام شود و  خاک آن نه خیلی مرطوب و نه خیلی خشک باشد. سعی کنید در تابستان آبیاری گل انگشتانه را یک بار یا دوبار در هفته انجام دهید.

خواص گل انگشتانه در طب سنتی

انگشتانه در طب سنتی به میزان زیادی استفاده می‌شود. از خواص این گیاه می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• کمک به درمان و پیشگیری از ناراحتی‌های قلبی
• کمک به دفع ادرار و مشکلات مربوط به این مجاری
• کمک به درمان ذات‌الریه
• پاکسازی خطوط خون رسانی و رگ ها برای اکسیژن رسانی کافی به تمام بخش ها
• تقویت سیستم عصبی
• کنترل اختلال های عصبی و بیماری صرع
• پیشگری از مشکلات کلیه
• تنظیم فشار خون
• بهبود عملکرد مغز
• بهبود خارش‌های موضعی
• درمان اختلالات خون رسانی در بدن
• درمان خونریزی زیاد در عادت ماهانه
• کنترل و پیشگیری از دیابت
• درمان برخی از سرطان‌ها
• درمان مشکلات یبوست
• درمان ذات‌الریه

کاربرد انگشتانه برای زیبایی محیط

گل انگشتانه یک گیاه تزئینی بوده که به دلیل ظاهر زیبا و گل‌های رنگارنگی که دارد، برای محیط‌های خارجی و زیباسازی فضای بیرونی حیاط منازل بسیار مناسب است. کاربرد دیگر آن نیز در طب سنتی و تولید داروهای کارخانه‌ای است که در بالا به آنها اشاره شد.

پرورش گل انگشتانه به سادگی یک بذر

پرورش و تکثیر این گیاه توسط خود شما نیز امکان پذیر است. برای این کار باید بذر آن  را بکارید و تقریبا دو سال طول می‌کشد تا گیاه شما بالغ شود. ابتدا بخش‎های مربوط به ریشه، ساقه و برگ و سپس کم کم رشد گل‌ها آغاز می‌شود. ارتفاع این گیاه در سال دوم تقریبا به ۳ تا  ۶ متر هم می‌رسد. اگر می‌خواهید انگشتانه‌های بیشتری را داشته باشید، می‌توانید در سال دوم گلدهی، بذرهای آن را جدا کرده و آنها را دوباره بکارید. فاصله بذرها از هم باید ۱۰ سانتی متر باشد.

زمان و شرایط کاشت بذر

بهترین زمان برای روش کاشت انگشتانه به وسیله بذر، در دمای هوای معتدل است. دقیقا زمانی که در حال خروج از تابستان و  ورود به پاییز هستیم. در این روزها آفتاب و گرما بیش از اندازه نبوده و سرما نیز در حد معتدلی است. اگر فضایی که برای گیاه خود در نظر گرفته‌اید کم است حتما از یک چوب برای رشد عمودی آن استفاده کنید. اگر بخواهید گیاه به صورت افقی و ریسه‌ای باشد، نیاز به چوب نخواهید داشت. زمانی که می‌خواهید گیاه را بکارید باید چاله‌ای بزرگ را حفر کنید، چرا که ریشه به صورت عمقی رشد می‌کند.

طرز کاشت و پرورش انگشتانه

برای کاشت گیاه خود از طریق بذر باید مراحل زیر را طی کنید:

1. ردیف‌های مشخصی را برای کاشت پرورش انگشتانه در نظر بگیرید.
2. خطوط عمودی و افقی را ایجاد کرده و حفره‌های کم عمقی را در قسمت‌های مشخص شده ایجاد کنید.
3. علف‌های اضافه موجود در خاک را جدا کنید.
4. بذر گل انگشتانه را در بخش‌های مشخص شده قرار دهید.
5. روی بذرها را بپوشانید.
6. آبیاری انگشتانه سطح خاک را مرطوب کنید.
7. در هفته اول رطوبت و نور را مرتب چک کنید.
8. پس از دو تا سه ماه مدتی بذرها جوانه خواهند زد.

مشکلات گل انگشتانه و کمک به درمان آنها

قارچ ممکن است در صورت رطوبت انگشتانه که به برگ منتقل شده، ایجاد شود. در این صورت باید این برگ‌ها را با قارچ کش درمان کنید.

حشرات و آفات نیز یکی دیگر از بیماریهای انگشتانه است که برای درمان آنها باید از مواد آلی دفع کننده حشرات یا قارچ کش استفاده کرد.

یکی از قارچ‌های شایع در این گیاه، آنتراکنوز است که باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای در گیاه به همراه لبه‌های بنفش برگ خواهد شد.

 نقاط سیاه تاول نیز مشکل دیگری است که باعث زردی و در نهایت ریختن برگ گیاه می‌شود. این بیماری های انگشتانه از طریق آب دادن به انگشتانه به روش اشتباه و حشرات ایجاد می‌شود.

شته ها نیز از آفات این گیاه هستند که باعث گل ندادن انگشتانه خواهند شد.

گونه های انگشتانه و زیبایی‌هایشان

خانواده انگشتانه دارای چند گونه است که در اینجا به نمونه‌های معروف آن پرداخته‌ایم:

• Digitalis Lanata: یک گونه معروف با برگ‌های کرکی زیاد در بخش بالای ساقه که دارای گل‌های سفید است. روباه پشمالو تنها گونه معروف در ایران است.
• Digitalis grandiflora: یک گونه چند ساله علفی که ریشه‌های علفی دارد. همچنین پایه آن کوتاه (بین ۷۰ تا ۱۲۰ سانتی متر) بوده و مدل برگ‌ها نیز براق و رگه‌دار است. گل‌ها در این گونه همانند نامش زرد است.
• ·       :Digitalis lutea این گونه بومی اروپای غربی و جنوب و شمال افریقاست. از دو ساله تا چند ساله بوده و ارتفاع آن در بیشترین حالت ۱ متر است. در این زیر خانواده انگشتانه شاهد گل‌های زرد لوله‌ای هستیم که در فاصله تابستان تا پاییز رشد می‌کنند.
• Digitalis thapsi: زادگاه این گونه در پرتغال و اسپانیاست. یک گیاه هیبریدی از این گونه است که بسیار سمی است.

سخن پایانی

انگشتانه، گیاهی زینتی برای محیط‌های خارجی است که با وجود گل و برگ‌های رنگارنگش باعث زیبا شدن محیط خواهد شد. اکنون با خواندن این مطلب به راحتی با نحوه کاشت و نگهداری از این گیاه آشنا شدید و می‌توانید رفتار بهتری را با آن داشته باشید. این موارد به شما کمک می‌کند تا انتخاب بهتری را برای محیط زندگی او و شرایط ایده آلش داشته باشید.

سوالات پر تکرار در مورد گیاه انگشتانه

تدوین:مینو غفوری ساداتیه

آدرس اینستاگرام:gooldono.stand.sidoos@

تلفن:09308743868