شرایط نگهداری اطلسی

نور

طلسی هم مثل بقیه گل ها گیاهی نور دوست است. برای نگهداری اطلسی حداقل به 5 ساعت نور کامل خورشید در روز نیاز دارید. هر چقدر نور دریافتی گیاه بیشتر باشد رشد گیاه بیشتر و گلدهی آن بهتر است. اگر نور گیاه کم باشد، برگ ها رنگ پریده می شوند و تعداد گل ها کم می شود. رشد علفی گیاه و زیاد شدن فاصله برگ ها از هم نشان دهنده کمبود نور است.

آبیاری

اطلسی های گلدانی به آبیاری منظم نیاز دارند و خاک آن ها باید همیشه مقداری رطوبت داشته باشد. البته اطلسی تا حدی به خشکی مقاوم است اما در این صورت تعداد و عمر گل های آن  کم می شود. برای تعیین زمان آبیاری سطح خاک گیاه را مورد بررسی قرار دهید.

اگر رطوبت سطح خاک از بین رفته بود آبیاری کنید و نگذارید لایه های زیرین خاک هم خشک شوند. در مورد آبیاری باید دقت کنید که اطلسی در برابر باران های شدید مقاوم نیست پس نباید هنگام آبیاری روی برگ های گیاه آب پاشیده شود.

دما

اطلسی در برابر سرما و گرمای شدید حساس است. دمای نگهداری آن نباید بالاتر از 30 درجه بروند و نباید از 15 درجه هم پایین تر شود. بهترین دما برای نگهداری اطلسی دمای 18 تا 25 درجه است. البته به طور کلی در دماهای بالاتر میزان گلدهی گیاه کم می شود. پس اگر دما بالاتر از 30 درجه رفت باید توجه بیشتری به آبیاری داشته باشید تا گیاه خشک نشود.

خاک

برای اطلسی خاکی با زهکشی بالا انتاخب کنید. مخلوط خاک باغچه، ورمی کمپوست، پرلیت، پیت ماس و مقداری ماسه مناسب است. در صورت کاشت گیاه در باغچه می توان برای تامین مواد مغذی از کود حیوانی پوسیده استفاده کرد. اگر مواد مغذی گیاه کم باشد برگ ها رنگ پریده به نظر می آیند و باید با کوددهی این مشکل را حل کرد.

کوددهی

کوددهی یکی از عوامل مهم در پرورش اطلسی است. انواع کود مخصوص گیاهان زینتی(مثلا 10-10-10 یا 20-20-20) برای گیاه مناسبند. 1 گرم از کود را در 1 لیتر آب حل کرده و هر دو هفته یک بار هنگام آبیاری به گیاه بدهید تا تقویت شود. زرد شدن برگ های گیاه می تواند نشانه کمبود آهن باشد که باید با کود حاوی آهن آن را جبران کرد.

هرس

با جدا کردن گل های پژمرده می توانید به گلدهی مداوم گیاه کمک کنید. اگر می خواهید ساقه ها بلندتر شوند می توانید حدودا 10 سانتی متر از از انتهای ساقه ها را ببرید تا رشد ساقه های جانبی تحریک شود. به این ترتیب گیاه به شکل بوته ای رشد می کند و گل ها در سراسر بوته پراکنده می شوند.

گلدهی

اگر بذر اطلسی را بکارید بعد از 3 ماه می توانید شاهد گلدهی آن باشید. به طور کلی گلدهی اطلسی از اواخر بهار تا اواخر پاییز است.

کاشت اطلسی

برای کاشت اطلسی ابتدا باید بذرهای آن را تهیه کنید. بهترین زمان برای کاشت بذرها اوایل بهار است. برای این کار یک گلدان با دهانه بزرگ انتخاب کرده و آن را با خاک پر کنید. بذرها را روی خاک بریزید و با مقداری خاک آن ها را بپوشانید. بهتر است بذرها حداقل 3 سانتی متر از هم فاصله داشته باشند. با یک اسپری آب خاک را مرطوب کنید.

روی گلدان را با یک کیسه نایلونی بپوشانید تا شرایط گلخانه ای اسجاد شود. بعد از جوانه زدن برگ ها می توانید نایلون را بردارید. بعد از این که بذرها رشد کردن و تقریبا 4 تا 6 برگ دادند می توانید گیاهان جدید را به گلدان های مورد نظر منتقل کنید. تقریبا سه ماه بعد می توانید شاهد گلدهی آن ها باشید.

تکثیر و پرورش

تکثیر از طریق بذر

زمان مناسب برای کاشت بذر اطلسی اواخر فصل زمستان و اوایل فروردین است. برای کاشت می‌توانید بسته به نوع رقم گل اطلسی که عمدتا شامل اطلسی بومی، اطلسی ژاپنی، اطلسی الوان و … می‌شود، بذر گیاه را از فروشگاه‌های محصولات کشارزی و نمایشگاه‌های گل و گیاه تهیه کنید.

مراحل کاشت گل اطلسی از طریق بذر به شرح زیر است:

• بستر کاشتی حاوی کوکوپیت، پیت ماس و شن یا خاکبرگ مخلوط با شن ریز را آماده کنید و آن را داخل سینی نشا بریزید.

• بذر‌های اطلسی بسیار ریز هستند، بنابراین می‌توانید آن‌ها را با کمی کود مخلوط و روی سطح بستر کاشت بریزید و روی آن‌ها را با لایه نازکی از خاک بپوشانید. دقت کنید بذر‌ها بایستی سطحی کاشته شوند. آن‌ها نیاز به نور دارند و نباید عمقی کشت شوند.

• بستر کاشت را به آرامی و به طور کامل آبیاری کنید و دقت کنید هنگام آبیاری بذر‌ها جابه‌جا نشوند. برای آبیاری بهتر است از اسپری آب استفاده کنید.

• سینی نشا را با پلاستیک شفافی بپوشانید تا شرایط گلخانه‌ای از نظر گرما و رطوبت برای جوانه زدن بذر‌ها ایجاد شود و برای تهویه هوا چند سوراخ در سطح پلاستیک بزنید.

• سینی نشا را در محیطی با دمای ۱۸ تا ۲۲ درجه سانتیگراد دور از تابش مستقیم نور خورشید قرار دهید. تا هنگام جوانه‌زنی بذر‌ها روزانه بستر کاشت را بررسی کنید تا همواره مرطوب و نه خیس باشد.

 حتما بلافاصله بعد از جوانه زدن نایلون را بردارید. در طول جوانه‌زنی تنش‌های محیطی به گیاهچه صدمه زیادی میزند و نباید اجازه بدهید محیط زیاد گرم و سرد شود یا بدون آب بماند. پس از جوانه‌زنی اطلسی، آن را را به محلی با نور بیشتر منتقل کنید.

• در صورت شرایط مناسب محیط بعد از ۷ تا ۱۰ روز بذر‌ها جوانه میزنند. پس از سه برگی شدن جوانه‌های اطلسی میتوانید از کود رقیق شده مخصوص گیاهان زینتی برای رشد سریعتر و بهتر گل‌ها استفاده کنید.

• زمانی که جوانه‌های گل اطلسی چهار برگی شدند و در اواسط بهار می‌توانید گل‌های اطلسی را به گلدان اصلی یا فضای باز منتقل کنید. در فضای باز هر بوته گل اطلسی را با فاصله ۳۰ سانتیمتر از یکدیگر بکارید تا فضای کافی برای رشد و نگهداری گل اطلسی داشته باشید.

تکثیر از طریق قلمه زنی

گل اطلسی در دو نوع دائم و یکساله وجود دارد. بیشتر گل‌های اطلسی که از گذشته در باغچه‌ها کشت می‌شده‌اند اطلسی بومی و دائمی است، ولی انواع رنگارنگ و با گل‌های پرپر و درشت از نوع یکساله هستند که می‌توانید از ساقه‌های سالم، ضخیم و قوی گیاه قلمه تهیه کنید.
بهترین زمان برای قلمه زدن گل اطلسی فصل تابستان است.

به این منظور با کمک قیچی باغبانی یا چاقوی تیز که قبلا ضدعفونی کرده‌اید ساقه‌های نسبتا ضخیم گیاه را به طول ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر جدا کنید و آن‌ها را در بستر خاک قلمه بکارید.
گلدان حاوی قلمه را در محیطی گرم و مرطوب تا زمان ریشه‌دار شدن قلمه‌ها نگهداری کنید. در حدود چند ماه طول می‌کشد تا قلمه‌های گل اطلسی ریشه دار شوند.

نکات مهم درباره نگهداری از گیاه اطلسی

• گل اطلسی گل‌های زیادی می‌دهد و برای هرس گیاه تنها کافی است گل‌های خشک و پژمرده را جدا کنید. اگر گیاه رشد علفی پیدا کرد با بریدن انتهای ساقه به تحریک جوانه زنی ساقه‌های جانبی کمک می‌کنید و گیاه پر پشت‌تری خواهید داشت.
• اطلسی نیاز مدوام به تعویض گلدان ندارد و زمانیکه ریشه‌ی گیاه از سوراخ زهکش بیرون زده باشد یا فضای خالی برای رشد گیاه در گلدان وجود نداشته باشد، زمان تعویض گلدان است. برای تعویض گلدان از گلدانی با یک سایز بزرگ‌تر و زهکش مناسب استفاده کنید.

بیماری ها و آفات گیاه اطلسی

رنگ پریدگی برگ ها

•  یکی از عمده مشکلاتی که میتونه برای گیاه شما ایجاد کنه رنگ پریدگی برگ ها و کم شدن گل ها می باشد البته اگر دیدید که فاصله بین برگ ها بیشتر شده بدانید که نور برای رشد گیاه شما کافی نیست.

اختلالات محیطی

• برخی از مشکلات اطلسی ناشی از مسائل و عوامل محیطی است. به طور مثال وجود برخی ترکیبات در خاک یا کمبود آن ها می تواند باعث مشکل در گیاه شود. از جمله مشکلات شایع افزایش بیش از حد اسیدیته خاک از مقدار خنثی ۷ است که می تواند باعث توقف رشد گیاه شود.
• از طرف دیگر وجود بیش از حد سدیم و کلسیم در خاک می تواند باعث کندی و توقف رشد گردد. عدم گل دهی یا گل دهی کم، رشد کمتر برگ ها، و پدیدار شدن لکه بر روی برگ ها می تواند از مهم ترین علائم اختلال تغذیه باشد. همچنین اطلسی هایی که بیش از حد یا کمتر از میزان لازم آب دریافت کنند ممکن است دچار پژمردگی یا رنگ پریدگی برگ ها شوند.

کپک خاکستری

• یک بیماری قارچی است که توسط قارچ Botrytis ایجاد می‌شود. و این بیماری در اثر رطوبت بالا یا ریختن آب سطح برگ و گل‌ها هنگام آبیاری ایجاد می‌شود. علائم به شکل لکه‌های قهوه‌ای و پوسیده روی برگ و ساقه دیده می‌شود. برای پیشگیری از این بیماری هرس گیاه به موقع انجام شود و در صورت آلودگی شدید می‌توانید از سموم قارچکش استفاده کنید.

پوسیدگی ریشه

• در اثر آبیاری بیش از اندازه یا بسته بودن سوراخ زهکش خاک باتلاقی شده و ریشه گیاه دچار پوسیدگی می‌شود. برای رفع این مشکل بین دو آبیاری سطح خاک را چک کنید و از باز بودن سوراخ زهکش اطمینان حاصل کنید.

تریپس

• تریپس‌ها می‌تواند ویروس‌ها را به گل اطلسی منتقل کنند و باعث برگ کاغذی شدن برگ‌ها یا ایجاد لکه‌های سفید در گل‌ها شوند. که به آن “شکستگی رنگ” می‌گویند. تریپس‌ها به سختی قابل مشاهده هستند، اما هنگام دویدن روی گیاهان مانند مورچه‌های بسیار ریز و چربی به نظر می‌رسند. صابون حشره کش می‌تواند به برطرف کردن این مشکل کمک کند.

کنه تارعنکبوتی

• کنه‌ها آفات میکروسکوپی و بسیار ریزی هستند که شیره گیاه و محتویات درون سلول گیاهی را می‌مکند. این کنه‌ها باعث تغییر رنگ و سفت شدن برگ‌ها و تغییر رنگ گل‌ها می‌شوند. کنه‌های عنکبوتی با تنیدن تار در جایی که مستقر می‌شوند از تخم‌هایشان محافظت می‌کنند. برای پیشگیری از این آفت تهویه محیط را تنظیم کنید و برگ‌های گیاه را هر هفته با دستمال پاک کنید. در صورت آلودگی به این آفت از سموم شیمیایی کنه کش طبق دستور توصیه شده استفاده کنید.

علف هرز سس

• در بعضی نقاط دنیا اصطلاحاً به سس زلف شیطان ، پیچش جهنم ، ابریشم شبدرو …. می گویند. سس در اکثر نقاط دنیا می روید و به گیاهان زیادی نظیر یونجه، همیشه بهار، اطلسی، میمون، شب بو، مینا پا بلند، ترون و…. حمله می کند و خسارت آن گاهی به حدی است که موجب خشک شدن گیاهان می شود. از مشکلات شایع در گل اطلسی است که با پیچیدن دور گیاه و استفاده از آب درون گیاه به گیاه آسیب وارد می کند.

سخن آخر